- сиыр сәске
- (Монғ.) күндізгі сағат ондардың кезі (сиыр сауатын кез). С и ы р с ә ск е кезі тәрізді (Монғ.)
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
сиыр сәске — Күн арқан бойы кетерілген кез … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
хан — I … 2. ауыс. Үлкен, ұлы. Әй, жігіттер! Ұры қары бүйтіп жүрмейтін шығар. Х а н жолда кім жүрмейді?! (Т.Мәмесейіт, Таңжарық, 2, 268). II зат. Асықпен ойнайтын ұлттық ойын. Асықпен ойнайтын х а н ойыны да осы сияқты. Ойнаушылардың санына шек… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жегін — 1 (Алм., Қаск.) жегілетін. Егіске керекті ж е г і н көліктерді күтуге қойып, машина, құрал әбзел саймандарын жөндеп жергілікті тыңайтқыш заттарды толық дайындап, егісті 7 8 жұмыс күн ішінде аяқтаңдар («Соц. майдан», 17.04.1945). Сосын ж е г і н… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
опыну — (Ақт.: Шалқ., Қараб.; Гур.: Маңғ., Есб.; Түрікм., Красн.) өкіну. Ішетін қымызды төгіп алып, өзім о п ы н ы п отырмын (Ақт., Шалқ.). Бір сиыр, екі тайөгізім жоғалып о п ын ы п отырмын (Ақт., Қараб.). Өткен іске о п ын у д ы ң енді реті жоқ (Түрікм … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
салма — 1 1. (Гур.: Маңғ., Шевч.; Қ орда, Арал; Түрікм.: Таш., Көнеүр.; Қарақ.) егін араларына су жіберетін кішкене арық. С а л м ад а н су жүріп жатыр екен (Гур., Шевч.). Су ағатын с а л м а л а р м е н аудандарды оңдау жұмысына кірісу ертелік етпейді… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сетер мал — (Монғ.) айрықша қастерлейтін, қадірлі, аяулы мал. Сетер сөзі бұл сөйленіске монғол тілінен (сэтэр) енген. Монғолдар ерте заманнан мал шаруашылығымен шұғылданатын ел. Сондықтан малды қадірлеп ұстайды. «Мал басының, адамдардың аман болуы үшін» деп… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ыспар — (Монғ.) 1. шебер, ісмер, іскер. Әзірге кім неге ы с п а р болса, соны істей тұрсын (Монғ.). Аңшылар бригадасының құрамына суыр майын дайындайтын ы с п а р адамдарды тағайындау дұрыс (“Ж. өмір”, 11.08. 1983). Жоңғар жұртында, “ханнан қазаншы ы с п … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қозы — I зат. астр. сөйл. Қой. Үркердің үстіңгі жағында тұратын, аса жарық емес қос жұлдыз бар. Оны – Тоқты, Қ о з ы немесе Қой, Қошқар деп те атайды (Х.Әбішұлы, Аспан сыр, 151). Сөздікте қамтылмай қалған кейбір астрономиялық атаулар бар. Олар: Қос… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тәреку — I зат. жерг. Қайтыс болған адамның ырым сырымынан алған (тиген) үлес. Мүмкін, мен т ә р ек у алғанмен молдалық қылмайтын шығармын (С.Әлжіков, Күле көрме, 69). Әркім өз пешенесіне жазылған т ә р е к у д і базарлағанға не жетсін (К.Ахметбеков,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі