мынаға — (Шығ.Қаз., Ү Н.; Монғ.) мынаған … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
мынақып — зат. көне. Біреудің қайтыс болғандығы туралы хабар беретін газет материалы; қазанама. 1889 жылы ұлы ағартушы, демократ Ыбырай Алтынсарин дүние салғанда газет ауыр қазаға күйіне отырып, м ы н а қ ы п (некролог) жариялады (Қаз. әдеб., 12.08.1988).… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
көпе — … – Мына малдың бәрін қазір апарып тастап, сол к ө п е д е н ат көтергенше шөп алып үйге қайтамын (Т. Нұрмағамбетов, Дарияның арғы., 149). – Ал енді өзің қалай жүресің? – деді Дауылбай, осы кезде қайтадан к ө п е г е таяп келе жатқан сиырларға… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
айыру — 1 (Түрікм.: Таш., Ашх., Тедж.) алу, алып тастау. Мен саған айттым су стаканнан нанды а й ы р, – деп (Түрікм., Таш.). Екіден екі а й ы р ы п бола ма? (Түрікм., Тедж.). [Түрікменше айырмақ алу (Туркм. рус. сл., 1940); өзб. айирмоқ алу (Рус. узб. сл … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ көздену — (Гур.: Шевч., Маңғ.; ҚХР) алды артын білмейтін даңғой. Ол а қ к ө з д ен і п барып Каспий теңізіне түсіп еді, суға кете жаздады (Гур., Шевч.). Қолымызға сәл пәл билік тисе ақ болғаны, дүниені ұмытып, а қ к ө з д е н і п кетеміз (Қ. Жұм., Соңғы … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бырығу — (Орал, Казт.; Гур., Есб.) былығу. Мына үйдің іші б ы р ы ғ ы п кетіпті ғой, жинасаңшы! (Орал, Казт.). Сенің қағаздарың мына жақта б ы р ы ғ ы п жатыр! (Гур., Есб.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әке 1 — 1. (Шығ.Қаз.: Ұлан, Тарб., Ү Н.; Тау., Қош.; Монғ.; ҚХР; Алм.: Шел., Кег.; Талд., Гв.; Сем.: Ұрж., Мақ., Көкп., Ақс.; Жамб.: Тал., Шу, Жуа.) қарағым, шырағым. Бері кел, ә к е, қымыз іш! (Сем., Мақ.). Ә к е а у, қайдан жүрсің түнделетіп (Сем., Ұрж … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жампоз атан — Қ орда., Арал) ақта етілген айыр түйенің бес жастан басталатын атауы. – Ертеде мына шеті – Бұхар, Хиуа, мына жағымыз – Қызылжар, Семей аралығында кілең ж а м п о з а т а н д а р м е н кіре тартушылар көп болатын Қ орда., Арал) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
майқан — 1 1. (Ақт.: Жұр., Шалқ.; Алм., Шел.; Рес., Орын.; Жамб., Шу; Қарақ.) қырманда қызылдайтын астық үйіндісі. Мына тұрған м а й қ а н д ы қазір желге күрекпен атамыз (Ақт., Шалқ.). 2. (Ақт., Жұр.) бастырған егіннің топаны мен сабаны аралас түрі 2 Қ… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
самар — 1. (Қост., Жанг.; Қ орда: Сыр., Қарм.; Жезқ., Ұлы.; Гур.: Маңғ., Бақс.; Орал, Орда; Рес., Орын.; Қарақ.) үлкен табақ, тегене, шара. Біз екі кісі бір с а м а р қымыз іштік (Қост., Жанг.) С а м а р толы етті алдымызға қойды Қ орда., Сыр.). С а м а… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
