қызылқанат — I зат. зоол. Қоқиқаз. Бұлардың қоқиқаз деп аталатыны ол қоқиып, адам көзіне ерекше көрінеді. Ал қызылқаз деп аталатын себебі – түсі қызғылт. Сондай ақ, қ ы з ы л қ а н а т аталу себебі – оның қанатының түсі қызғылт болады (Туған жер, 164). Тау… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бәкішек — зат. зоол. Көбелектің өте кішкентай түрі. Теңбіл қанат көбелек, Терезе қанат көбелек, Қызыл қанат б ә к і ш е к, Қандай қызық керемет! (С. Қасиманов, Өс өс, бөьек, 6) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
торта — 1. (Гур., Тең.) етінде тікені, сыртында қабығы бар, кішкене балық. Орысша вобла. Т о р т а н ы ң түрлері көп. Көкмойын торта, қызыл қанат торта, ақ торта, т.б. Тортаның еті онша дәмді емес. Қыс мезгілінде ауланады. Балықшылар шабақ балықтай емес … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
алтынқабақ — зат. ихтиол. Балықтың басы жылтыр бір түрі. Бұрын Есіл маңында кездеспейтін қызылқанат, а л т ы н қ а б а қ балықтарының үш төртеуі түсіп қалады ауға (Х. Рахимов, Бетпе бет, 227) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
амур — жолбарысы. Жолбарыстың Амурда ғана кездесетін жер бетіндегі ең үлкен түрі. А м у р ж о л б а р ы с ы аңға күндіз де, түнде де шыға береді. Ол өзінің олжасына тым жақын келіп, секіру арқылы шабуылдайды (Тірі табиғат, 21). Амур тортасы. Амурда… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
пырлап — үст. Пыр пыр етіп. Оңнан да, солдан да қызыл қанат қырғауылдар п ы р л а п ұшады, бөксесі бүлкілдеп қоян қашады (Қаз. әдеб., 26. 05. 1972, 1) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шемей — зат. ихтиол. Майбалық кей жерде осылай да аталынады (Қаз. табиғ., 3, 272). Арал теңізіндегі негізгі кәсіптік балықтар: тыран, сазан, амур тортасы. Сондай ақ, қаяз, ш е м е й, жайын, шортан, көксерке, қылышбалық, ақкөз, аққайран, қызылқанат,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
миты — зат. ихтиол. Бұлақ суларда тіршілік ететін балық. Қызыл, алақанат, қашаған қызыл, м и т ы – қызыл балық тектестерге жатады (Қаз. этнография., 1, 403) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
там — 1 (Ауғ.; Ир.; Түрікм.: Красн., Бекд., Жеб., Небид., Ашх.; Жамб.; Шымк., Сайр.; Сем.: Шұб., Ақс., Көкп.; Тау., Қош.; Қ орда: Шиелі, Сыр., Жал., Қарм.; Алм.: Жам., Нар., Кег.; Шығ.Қаз., Глуб.; Қарақ.; Өзб., Ташк.) қолдан құйған балшықтан, кірпіштен … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аймақы — сын. жерг. Көлемді, үлкен. Үйдің көлеңкесіне барсам, текеметтің үстінде, а й м а қ ы сәтен көрпенің астында бір уыс бірдеңе томпияды (Ә. Кекілбаев, Құсқанат, 236). Ар жақтан әдеттегісінше а й м а қ ы қызыл халат киген Райхан көрінді (Бұл да, 348) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі