Субстанция — (лат. substantіа – мән, негізде жататын бірдеме) – объективтік реалдылықты өзіндік дамуының барлық формаларының ішкі бірлігі аспектісінде білдіретін философиялық ұғым. Үздіксіз өзгеретін қасиеттер мен жағдайларға қарағанда субстанция өзгермейді,… … Философиялық терминдердің сөздігі
азығу — 1 (Қ орда: Арал, Қаз.) суалу, құру. Бұл маңайда майда көлдер болушы еді, оның тұзы а з ы қ т ы Қ орда., Арал) 2 Қ орда., Арал; Қарақ.) азу. Адамның а з ы ғ у ы жаман болар екен (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аққұла — 1. (Қ орда: Жал., Қарм.; Шымк.: Түлк., Қызылқ.; Жезқ., Ағад.; Жамб., Шу; Ақт.: Жұр., Тем., Ырғ.; Қост.: Жанг., Аман.; Қарақ.) ерте кездерде қырмандағы бидайды қызылдағанда жұртқа беру үшін бөлініп қойылған бидай, кеусен. Қырманнан сұраған адамға… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
асапшы — (Түрікм.: Таш., Көнеүр.) есепші. Бұрын бір ауылда бір а с а п ш ы д а н болушы еді, кәзір олар өте сиреп кетті (Түрікм., Таш.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бас секер — (Гур., Маңғ.) бас қант. Ертеде б а с с е к е р дейтін көп болушы еді, кәзір дүкенде көрінбейді (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
береке — (Рес., Орын.) мереке. Бұрын б ер е к е көп болған кез, айтыс көп болушы еді (Орын., Ад.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ғалы гілем — (Қарақ.: Шым., Хож., Қоң.) кілем, қалы кілем, түкті кілем. ғ а л ы гілемнің бұрындары арқауы да жүн болушы еді, енді арқауын пахтадан да, басқадан да қыла беретін болды (Қарақ.). [Қарақалпақша ғалы (Рус. карак. сл., 1967); түрікм. халы (Рус.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
гүртік — (Түрікм.: Таш.; Қарақ., Хож.) асқан етке салатын кішкентай кішкентай етіп қолмен жалпақтаған нан, қамыр. Г ү р т і к салған ет те, сорпа да мазалы болушы еді. Қазір оны қойдық (Түрікм., Таш.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ғыжым — (Өзб., Ташк.) барқыттың майда түкті түрі, мақпал, масаты, мауыты. Бұрындары дүкәндә ғ ы ж ы м н ы ң түр түрі болушы еді, енді таба алмайтын болдық (Өзб., Ташк.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дегдар — (Тау., Қош.; Рес., Орын.; Маң., Маңғ.; Қ орда: Арал, Қаз.; Сем., Ақс.) асыл, өте жақсы, ерекше, тәуір. Ол бір д е г д а р тұқым, әкесі де д е г д а р кісі болушы еді (Сем., Ақс.). Мына ат бір д е г д а р мал ма деймін, науадан кір суды ұрттап… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі