Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
көз — … 2. Аттың шашасының жоғарғы жағына сіңір мен сүйектің арасына жиналған сары су. «К ө з» екі қалтадан тұрады. Томпайған ісікке үшкір бізді тықсаңыз сары су ағып кетеді (Алматы ақшамы, 13. 11. 1991, 3). Көз аңғалағы. Көз орналасқан бас сүйек… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
дарқан — 1. (Маң.: Маңғ., Шевч.) диуана, дәруіш. Өй, оның сөзі құрсын, ол бір жүрген д а р қ а н ғой (Маң., Маңғ.). Жұмақта жүрген д а р қ а н ғ а а й, Балағат сөзді көп айтып, Құрыстырдың арқамды ай. Аямады барларын, Қашаған д а р қ а н болды деп, Қойға… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
тәкия — зат. д і н и. Қажыға барған адамның сатып алған немесе өз қаржысына салдырған үйі. Меккеге барушылар сатып алған немесе арнайы тұрғызылған үй. Меккеден т а к и я н ы алды сатып, Қазақ ел керей қауым тұрсын жатып. Байтолла мен Раузаны Зиарат қып,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
АРТЫЛ ЛЫСТЫТÆ КАЛЫН — см. АРТЫЛ ТОППЫ ХОС КАЛЫН Исты быцæуаг хъуыддаджы ардауæн ныхас кæнæ архайд кæнын, цырын кæнын. Подливать масло в огонь. «Тæрсын, мæ бæхы иу ницæйаджы разæй куы скæной»,– Фатимæты артыл ма хус лыстытæ бакалдта Балсæг. (Цæгæраты М. Хæххон барæг.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
УД АРМЫ ДАРЫН — Тынг тæрсын. Æхсæв бонмæ йæ цæст не рцъынд кодта Мырзæ. Йæ уд йæ армы фæдардта. «Лæппуты дур» ацы хатт куынæуал баурома хъæуы зæппадзы, зæронд мæсгуытæ йæ хъæлæсы куы ахæсса. (Цæгæраты М. Хæххон барæг.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
дәміме салдым — (Алм., Ұзын.) дәм атсын, дәм соқсын, дәм ұрсын. Д ә м і м е с а лд ы м, бір өтірігі жоқ, сізден де асқан батыр бар екенін өз көзіммен көрдім (Алм., Ұзын.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шабала — (Қост., Семиоз.) кәкпір, тесік ожау. Жәмилаға айт, ш а б а л а с ы н бере тұрсын де (Қост., Семиоз.). Бұл сөздің қазақ жұрты тараған қоныстың әр жерінде шолпы, май шолпы, кепкер, күн қалақ, кекпір дейтін нұсқалары бар … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ыспар — (Монғ.) 1. шебер, ісмер, іскер. Әзірге кім неге ы с п а р болса, соны істей тұрсын (Монғ.). Аңшылар бригадасының құрамына суыр майын дайындайтын ы с п а р адамдарды тағайындау дұрыс (“Ж. өмір”, 11.08. 1983). Жоңғар жұртында, “ханнан қазаншы ы с п … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жайпауыттау — сын. Жазықтау, тегістеу. – Дарияның біздің ауылдағы тұсы ж а й п а у ы т т а у еді, мына жері тік жарқабақты екен (Қ. Омаров, Әке, 60). Жаға ж а й п а у ы т т а у болғанымен кішігірім жарқабақтар бар екен (Қ. Тұрсынқұлов, Анды Қарақыз, 49) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
кежірлі — сын. Кежірі бар; қырсықты, кесірлі. Кештің өзі де мен үшін к е ж і р л і болатын. Жалғыз басыма екі міндет іліп қойған (Қ. Тұрсынқұлов, Есіңде ме., 177) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
