- өртең қарағай
- (Монғ.) өрт шалған қарағай
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
зәртең-зәбертең — (Қарақ.) зорға зорға, әрең әрең … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
күрте — 1 (Қост.: Жанг., Аман.; Көкш.: Еңб., Щуч.; Гур., Маңғ.) сырт жейде. – Шеше, мына к ү р т е м д і жуып берші?! (Қост., Аман.) Мәйкімен ыңғайсыз екен, менің ақ к ү р т е м д і ала кел (Қост., Жанг.). – Үй жылы ғой, үстіндегі к ү р т е н і шешіп… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қызыл — I зат. г е о г р. Топырағы, тасы қызғылттау жер. – Жоқ, сері аға, адасып кетерсіз, бұл арада шоқ қ ы з ы л д а р көп, бір бірінен айнымайды (С.Жүнісов, Ақан сері 2, 303). Ол «Бұзау өлген» қ ы з ы л ы н а шыға беріп, бұйдасын іріккен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ат үйрету — Асау жылқыны қолға үйрету және машықтандыру. Бие байлайтын аудандарда жылқыны құлынымен ноқтаға, жетекке шошындырмай, сылап сипап үйретеді. Осылайша басыққан құлынды құнан, дөненінде мініске оңай үйретуге болады. Алдымен жылқыны ерттеп немесе… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
әуезден — ет. Әуезге ие болу. Әуелі құлаққа бұл қаңғыр күңгір мазасыз тигенмен, әуен бірте бірте ә у е з д е н і п, мына түнмен үндес бір қоңыр күмбірге ауысты (Ш. Мұртазаев, Қара маржан, 47) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жүзік — тықпақ. этногр. Жастар жиналған отырыста жүзікті тығып, оны табу ойыны. Әннен кейін әр алуан кәделі ойындар ойналып, ең ақыр аяғы «ж ү з і к т ы қ п а қ», «орамал тастамақ», «балтам тап» ойындарына келгенде ойын сауық бірте бірте аяқси бастаған… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
долы — 1 (Шымк.: Сайр., Қызылқ., Түлк.; Қар., Қарқ.; Жезқ., Ағад.; Жамб., Шу) бұршақ, қатты дауыл араласқан жаңбыр, қара нөсер. Биыл бір мәрте д о л ы жүрді (Шымк., Сайр.). Егінді д о л ы ұрған жоқ (Жамб., Шу). Д о л ы жүріп егінді ұрып кетті (Қар.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
лапас — 1. (Қост., Семиоз.) үйдің ауыз бөлмесі. Л а п а с т ы ң бір жағында жас төл ұстайтын, отын, су қоятын орын болады (Қост., Семиоз.). Л а п а с т ы ң есігіне көзі түсіп, жүрегі қалтырай тіксіңкіреді (Б. Майл., Шығ., 3 т., 40). 2. (Орал, Орда) үсті … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ұшқат — 1. (Сем.: Аяг., Ұрж.) жапырағы үш қабат жеміс ағашы. Ұ ш қ а т августың аяғына таман пысады (Сем., Ұрж.). 2. (Жамб.: Луг., Шу) тауда өсетін ұзындығы кісі бойындай, сырты бозғыл, оты қуатты ағаш. Әкең жонған ұ ш қ а т оқ, Адал бақан қолға тоқ… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
көрлік — зат. сөйл. Көрсоқырлық, к ө р к ө к і р е к т і к , н а д а н д ы қ . Б і р т е бірте кеңшіліктің аяғы келеңсіздікке, көнтеріліктің ақыры к ө р л і к к е апарып ұрындырып жүргенін көрсек те, төрт құбыламыз түгел сияқтанған сыңай байқатумен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі