Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
алдынан кесе өту — (Тау., Қош.) келісу, алдынан өту. Сен осылай етейін деп алғаш сол кісінің а л д ы н а н к е с е ө т і п алмадың ба? (Тау., Қош.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қарсы алдынан ату — (Фронтальный огонь) бетпе бет атыс. Зеңбіректен немесе атыс қаруынан қарсы бағыттағы нысанаға тура ату … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
оперативті маневр түрі — (Формы оперативного маневра) ХХ ғасырдың 60 жылдарына дейін шабуыл барысында қарсыластың топтастығын жойып жіберу мүмкіндігін білдіретін термин. Оған бір немесе бірнеше бағытта қарсы алдынан берілетін соққы; оперативтік айналып өту, жау тобын… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тартушы — (Жамб., Тал.) шаршап шауып келе жатқан аттың алдынан шығып жетелейтін адам. Бәйге аттар көрінеді, алдынан т а р т у ш ы л ы қ қ а Қасымды жіберу керек (Жамб., Тал.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бәйге — тарту. этногр. Бәйгіден озып келе жатқан өз аулының аты мәреге 50 100 м дей қалғанда екі екі адамнан алдынан шығып, бірі алдынан шығып, бірі шылбырынан, екіншісі құйысқанынан ұстап демей тарту. Таңертең кеткен бәйге түс қия шаң берген кезде әр… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
атыс түрлері — (Виды огня) ататын қару түріне қарай – миномет, артиллерия, зенит құралдарының, кеме артиллериясының, т.б. атысы; атыс бағытына қарай қарсы алдынан ату, екі қапталдан ату, қиғаш нысанаға алып ату, тұс тұстан ату; қарсыласты шығынға ұшырату… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
бастапқы шеп — (Исходный рубеж) әскерлердің алға қойылған міндетті орындауды бастайтын шартты сызығы. Маршта және су бөгеттерін шабуылдап өтуде әскерлердің бір уақытта қимылдауын қамтамасыз ету үшін тағайындалады. Марштағы бастапқы шеп әскерлердің орналасқан… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қатарласа ізге түсу — (Параллельное преследование) қарсыластардың жүру жолымен әскердің қатарласа ізге түсуі. Қатарласа ізге түсудің мақсаты қарсыласты өкшелей отырып, оның алдынан орағытушылармен бірге қоршауға алу болып табылады … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қаша ұрыс салу — (көне.) жауды алдынан тосып алатын адамдарды дайындап қою секілді тәсілдерді қажет етеді. Жау тобын үш не төртке жарып алғанда іске аспайтын болған, яғни жауына қашуға мүмкіндік беру … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
кекілдік — зат. Жүгеннің төбе жағында аттың екі құлағының алдынан өтіп, кекіліне дәл келіп тұратын бөлігі (қайыс); кекілбасар … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
