зұлмат — ир. сын. Жауыз, зұлым, алапат … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
айбақылық — зат. жерг. Қыңырлық, қисықтық. Сол бір алапат а й б а қ ы л ы ғ ы н күн батар сәттен ақ ұштықтата бастап еді ау (М. Мекебаев. Аңызақ, 44) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
айқұшақ — қапты. Айқара құшақтады д.м. Әлде қыздың емешесі құрып өзі а й қ ұ ш а қ қ а п т ы ма? (А. Мекебаев, Алапат, 165). Қайта көптен кездеспеген аяулы досына ұшырасқан адамдай а й қ ұ ш а қ қ а у ы п амандасып жатыр менімен (Бұл да, 171) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақилық — зат. Көзінің ақиып қалуы; қитарлық, шапыраштық. Сол көзінің сығырайған сықпырлығы да, оң көзінің кірпік қақпас а қ и л ы ғ ы да қателеспегендігін айғақтайды (А. Мекебаев, Алапат, 334) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
алажабырелік — жерг. у шу, даңдұң. стол басы алажабыр. бірінен кейін бірі тос көтеріп, сұңқылдап жатқан мына шуылдақтардың бір сөзі миына кірген жоқ (Ә. Нұрпейісов, соңғы., 171). солдаттар шебіне таманжақындап, кимелеген алажабыр халықты жасқағандай қолын… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
алаңжарлылық — зат. жерг. Ала көңілділік, алаңдағандық, алаңдаушылық. Жұмыста жайбарақат отырып, тиесілі тірлігімді орындауға құлшынғанмен, ағзамдағы аңғарымсыздықтан асыл мүлкін қолды еткенге ұқсас а л а ң ж а р л ы л ы қ қолымды іске барғызбай ақ қойды (А.… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
аңғарымсыздық — зат. Аңғарусыздық, аңғара алмағандық. Жұмыста жайбарақат отырып, тиесілі тірлігімді орындауға құлшынғанмен, ағзамдағы а ң ғ а р ы м с ы з д ы қ т а н асыл мүлкін қолды еткенге ұқсас алаң жарлылық қолымды іске барғызбай ақ қойды (А. Мекебаев,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
арандаттыр — арандат етістігінен жасалған өзгелік етіс. Бұл – көбіне даңғойлықтан, ой бейшаралығынан, мәдениетсіздіктен, ұрыншақтықтан адамдарды бір біріне а р а н д а т т ы р а т ы н көзсіз өжеттік, саяздық (А. Мекебаев, Алапат, 183) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
әупейілік — зат. Қ ұ м а рл ы қ , құштарлық, әуестік. Осындай алапат қару иесін қартайғанға жорып шамына тиюім анық ә у п е й і л і к екенін біліп, шеттеп кеттім (Бұл да, 143) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі