жарбай атан — (Гур., Маңғ.) ең азғын будан делінетін жарбай бурасынан тараған, ақта етілген, бес жастан асқан түйе. – Біздің фермамызда ж а р б а й а т а н жоқ, болмайды да. Себебі азғын буралар мұнда жоқ (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жарбай — зат. Маяға нар шөгеруден туған бір туманың тұқымды, нашар тұқымды түйе … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
жарбай бота — Қ орда., Жал.) ұрғашы мен еркек біртумадан туған бота. Біздің фермамызда ж а р б а й б о т а жоқ, шырағым, ол азғындаған түйе арасында болады Қ орда., Жал.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жарбай өркеш — Қ орда., Жал.) өркештің өте кішкентай түрі. Өркештің бұл түрі көбіне ата енесі бір біртума мен қоспақтан туған ұрпақтарда ұшырасады … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
кезмая — зат. Өркешінің аздаған кезеті бар мая. Жалпы бір өркешті аруанадан будан арқылы к е з м а я, кірдек, нар, жарбай, инермая, кезнар, күрт секілді алуан алуан түйелер тарайтынын екі қазақтың бірі білуге тиіс (Қаз. әдеб., 25. 11. 1988, 1) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
кердері — зат. Нармая мен үлекті будандастырудан шыққан түйе тұқымы. Менің табынымды, мысалы, түйенің нармая, жарбай, к е р д е р і және мая тұқымдары бар (Қаз. ауыл шаруаш., 1975, №7, 33) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
кірдек — зат. Будан арқылы бір өркешті аруанадан туған түйе тұқымы. Будан арқылы бір өркешті аруанадан кезмая, к і р д е к, нар, жарбай, инермая, кезнар, күрт секілді алуан алуан түйелер тарайтынын екі қазақтың бірі білуге тиіс (Қаз. әдеб., 25. 11. 1988,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қисықтөс — зат. Қос өркешті түйе мен қоспақтың арасынан шыққан түйе тұқымы. Түйенің төсі қисық, тегі нашар, азғын түрі; күлгешөгер. Әдетте қоспақ пен айыр түйенің арасынан тәуір тұқым тумайды. Жазатайым туа қалса жүні тықыр, күші жоқ, суыққа осал болып… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
соқпақ — зат. Айыр түйе мен қоспақтың арасынан шыққан (түйенің) нашар тұқым. Қазақ түйешілері ондай тұқымды жарбай, с о қ п а қ, қылағай, кірісті қоспақ, қисықтөс, күлгешөгер деп кемсіте атап, тезірек тұқымын құртуға тырысады (А.Сейдімбеков, Серпер, 8 ғ) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
