гуә — (Шымк., Сарыағ.; Қарақ.: Амуд., Төрт., Шым.) куә. Өтірік айтар жайым жоқ – мен мынауыңа г у ә бола алмаймын (Шымк., Сарыағ.). [Әзірбайжанша гувох (Азерб. рус. сл., 1962); түрікм. гувэ (Рус. туркм. сл., 1956); қарақ. гуэ (Рус. карак. сл., 1967);… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әтейі — (Жамб., Шу; Өзб., Ташк.; Алм.: Кег., Шел., Нар.; Сем.: Көкп., Ақс.; Шығ.Қаз., Күрш.; Монғ.) әдейі. Жіберген кісі ә т е й і барып, ұ л ы қ т ы ң үйіне түседі (Жамб., Шу). Ол бүркітін көрсету үшін чалды ә т е й і алғызды (Алм., Кег.). Ә т е й і г е … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жалпақ — (Рес., Орын.) бір жайым нан. Бір ж а л п а қ нан жайып салдық деп айтамыз (Рес., Орын.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
кесу — Қ орда., Арал) хал жайын айту, мұң шағу. Мен әуелде ой бауырымды к е с т і м оған өз жайым туралы Қ орда., Арал) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қат — 1 (Түрікм.: Таш., Көнеүр., Тахта; Өзб.) бөлме, бөлек. Он үш қ а т жайым бар (Түрікм., Көнеүр.) 2 Қ орда., Арал) қабат. Бір қ а т ы тас, бір қ а т ы топырақ болып отырады Қ орда., Арал) 3 (Қост., Затоб.; Ақт., Ойыл) тапшы, кем, аз. О жақта арба қ… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
маға — (Қ орда: Сыр., Тер., Жал.; Алм., Шел.) маған. Қасымбектің жайы м а ғ а, менің жайым оға мәлім (Алм., Шел.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
айпара — I зат. көне. Айдың жүзі, айдың беті. А й п а р а – дұрысы айдың парасы, яғни айдың беті. Көбіне қазақ әйелі сұлулығын ай нұрына, ай бетіне теңейді (Соц. Қаз., 29.03.1991, 4). II сын. Адуынды, айбарлы, қаһарлы. Көбі төрт арыстың а й п а р а с ы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жанды — сын. ауыс. Өмірде бар, нақтылы, дәл. Еңбектің бақыт байлық кілті екендігін, еңбексіз тапқан бақыт байлықтың баянсыз болатындығын ж а н д ы мысал, нақты дәлелдермен көрсетіп, еңбектің қыры мен сырын егжей тегжейлі түсіндірді (А. Нүсіпоқасұлы, Ағаш … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
күләйлан — зат. жерг. Селтеңбай, жеңілтек, ақақаушыл. Қыз, әп әсем келбеті демесе, ол да бір к ү л ә й л а н. Қолынан домбырасы түспейді (Ж. Нәжімеденов, Кішкентай, 8). – Иә, қайтеміз! Түбінде өлеміз екен деп, к ү л ә й л а н болар жайым жоқ. Арақ беріп… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі