әйкел

әйкел
1
(Түрікм.: Красн., Небид., Ашх., Мары, Тедж.; Гур., Маңғ.) құдықты шегендеу үшін салынатын, ортасы тесік, дөңгелек тас. Маған колхоз бастық ә й к е л әкелуді тапсырды (Түрікм., Красн.). Қой терісінен әдейі істелген күбідей қауғаны құлаштап ә й к е лг е жақындатқанда, жаңағы жас әйел оны қағып алып, суды астауға құяды («К-з жолы», 30.06.1957). Әкем, Самат ағам үшеуміз астаудағы суға беті-қолымызды жуып, ә йк е л д і ң көлеңкесіне тамақтануға отырамыз (Ә. Кекіл., Құс қан., 238). [Өзбекше ойкулча дөңгелек жүзді (Узб.-рус. сл., 1959)]
2
1. (Қост., Жанг.; Ақт.: Жұр., Ключ.; Қ-орда: Қарм., Сыр.) балалар ойынының аты. Балалар ә й к е л ойнап жатқан шығар (Қост., Жанг.). Келеміз қартайғанша шамсыздықпен, Балалар ә й к е л қаққан мұлтындай-ақ (қ.) (О. Шор., Жас. өс., 54). 2. (Ақт., Ключ.) шүлдікті таяқпен бірінші рет ұру
3
(Талд., Қарат.; Қар., Нұра) кітап-қағаз салатын сөмке. Омар қарт баласына ә й к е л сатып әперді (Қар., Нұра). Біздің балаға да ә й к е л сатып беру керек еді (Талд., Қарат.)
4
(Қост.: Фед., Семиоз., Жанг.) ақша салғыш, күмәжнік. Ақша салатын ә й к ел і м д і алып берші (Қост., Фед.). қ. әмиян, бүктеме, қапшық 1, нәмиял, шилан.

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Полезное


Смотреть что такое "әйкел" в других словарях:

  • әйкел — зат. Қыздар кеудесіне тағатын алқа тәрізді бұйым. зат. Балалар ойнайтын таяқ ойыны …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • пәйкел — (ҚХР) маралдың тайыншасы. Бүлдіршінді бура бұзар, п ә й к е л д і бұғы бұзар (Мақал) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • сәйкел ағаш — (Ақт.: Ключ., Жұр.) шүлдік ойынында шүлдікті таяқпен екінші рет ұру …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • антициклон — диаметрі 2 3 мың километрге дейін, биіктігі 10 км ге дейінгі кеңістікті алып жататын атмосфералық құйын. А ға ашық және бұлтсыз ауа райы, баяу жел, жазда ауаның жерге жақын қабатының жоғары температурасы және қыста төменгі температурасы тән. А… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • динамит — (грек. dinamis – күш) құрамында нитроглицерин, нитрогликоль, сұйық, толтырғыштар, арнайы қоспалары бар заттар. Оның қопарғыш күшін бәсеңдету үшін желатин динамиті қосылады. Д тің көп қолданылып жүрген түрінің құрамында 62,5% нитроглицерин, 2,5%… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • циклон — диаметрі бірнеше мың метрден 2 3 мың км ге дейінгі кеңістікті алып жатқан атмосфералық құйын. Ц. орталығында қысым төмен болады да, шетке қарай артады. Солтүстік жарты шарда Ц. кезінде жел үйкеліс қабатында (600 1000 м) шеттен орталыққа қарай,… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • ақыр — 1 (Алм.: Жам., Кег.; Талд., Гв.; Қ орда: Сыр., Жал.; Шымк., Қызылқ.; Жамб.: Св., Шу; Қарақ.) малға шөп салатын орын, астау. А қы р ғ а шөп сал, ат жесін (Алм., Кег.). Атты а қ ы р ғ а байладым (Талд., Гв.). А қ ы р шөпті тапап баспау үшін… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • әмиян — Қ орда., Қарм.; Қарақ.; Қар., Шет; Қост.: Фед., Тоб., Семиоз., Торғ., Аман.; Шығ.Қаз., Зайс.; Орал: Қара., Казт.) күмәжнік, былғары қалта. Ә м и я н ы ң д а қанша ақша бар (Шығ.Қаз., Зайс.). Мен магазиннен ә м и я н сатып алдым (Қост., Тоб.).… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • ілекеш — (Қост., Жанг.) ойын аты. Әйкел деген ойынды кейде і л е к е ш деп те айтады (Қост., Жанг.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • лекеш — (Жамб., Тал.) балалар ойынының бір түрі, әйкел (қ.). Қаратай мен Досым л е к е ш ойнап жүр (Жамб., Тал.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»