- дығырлақ
- (Орал, Чап.; Рес., Сарат.) арбаға тиеген шөпті бастыратын ағаштың, бастырықтың тесігі
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
жамандатқырла — ет. «Жамандат ауруына шалдыққыр» деп қайта қайта айту. Ат қатты пысқырып қалса да, жолдасым «ж а м а н д а т қ ы р л а п», шаужайға қағады (Ғ. Мұстафин, Жиырма бес, 7) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қағынғырла — ет. «Қағынғыр» деп қайта қайта қарғыстау. Кейде бұлданып: – Сендердің жалдап қойған малайларың емеспін ғой, десе, қатындар қ а ғ ы н ғ ы р л а п болады (Б.Майлин, Таңд., 258) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
түп — Т ү б і т ү с ке н ш е л е к т е й . Даңғырлаған, саңғырлаған. Серігінің т ү б і т ү с к е н ш е л е к т е й даңғырлаған қарлығыңқы жуан даусы естілді (К.Сегізбаев, Жылдың., 175) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сылдырмақ — зат. Сылдыраған, сыңғырлаған дыбыс, үн шығару үшін (қоңырау, асатаяқ т.б.) заттарға тағылған сылдырауық … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
дәрте — (Сем.: Ақс., Ұрж., Мақ., Көкп.) арбаның жетегі, терте. Шананың д ә рт е с і (Сем., Ақс.). Сыртта д ә р т е н і ң сықырлағаны, әлде бір түйенің бық еткен дыбысы естіледі (М. Мағ., Алас., 30). Бұл жолы... қолы артына қарай қайырылып, д ә рт е құсап … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сенек — 1 (Ақт.: Қараб., Ырғ.; Қ орда, Арал; Қост.: Жанг., Жітіқ.; Рес., Орын.) айыр. Дүкеннен екі с е н е к сатып алдым (Ақт., Қараб.). Біз шөпті с е н е к т е п қора үстіне шығарып жатыр едік (Қост., Жітіқ.). С е н е кт е р д і мана көп әкеліп едіңдер… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жамандатқырлау — жамандатқырла етістігінің қимыл атауы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
мұңшы — зат. Мұңданғыш, мұңшыл. Баяу қоңырлаған бейбақ домбыра, қаяулы қыз жанының жалғыз м ұ ң ш ы с ы н д а й күрсіне өксіп кеуана гөй гөйлейді (С.Елубай, Ақ боз., 40) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шіре — I … Қақ дегеніңіз қандай еді онда. Шартақтың астына ш і р е с і сорғалап тұрушы еді (Т.Нұрмағамбетов, Ата қоныс, 126). Тек бір ай өткеннен кейін ғана ара ш і р е мен тозаң іздеу үшін алыс жақтарға қанат қағады (Жәндіктер, 82). II ет. Керу, кернеу … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ырдуан — зат. Арбаның қорабы. Тарантас болғанда, кәдімгі білік, доңғалағы, дерте, ы р д у а н ы бар арба да емес, бірақ соның түр түсін, құрылысын қайталағандай айбақ сайбақ, қырық құрау (Тоғызыншы шежіре, 209). Ырдуан арба. Шанағы үлкен, көп жүк сиятын… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі