дойыр

дойыр
1
(Түрікм., Небид.; Қарақ.; Маң.: Маңғ., Шевч.; Орал, Жән.) қорғасын өзек салып өрілген ерекше қамшы. Арқасына д о й ы р батқан адам не амал жасамақ (Маң., Маңғ.). Қара жігіт қонышындағы д о й ы р ы н суыра Жалықпасқа тап берді (Ә. Сәр., Тол. туғ., 336). Қасқыр болар, сірә, – деді жігіт көк алақан д о й ы р ы н нығырлап (Ғ. Сл., Дөң ас., 8)
2
(Түрікм.: Красн., Ашх., Небид., Таш.) шынжыр балақ шұбар төс; азулы. О кезде атқа мінгендер ылғи жуан д о й ы р, кең балақтар тұқымы (Түрікм., Таш.). Бұл сөз көбіне жуан дойыр деген тіркестің құрамында ұшырайды

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Смотреть что такое "дойыр" в других словарях:

  • дойыр — қамшы Ұрыс қағыста ұстайтын, қысқа сапты жуан өрмелі қамшы …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • дойыр — (көне.) жуан өрімді қамшы, он алты немесе он сегіз таспадан өріледі, кейде жұмыр болып келеді. Дойыр өгіздің иленген жон терісінен таспаланып өріледі. Әдетте, дойыр ырғай не тобылғы, кейде қошқар мен текенің мүйізіне, қарақұйрық пен еліктің… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • дойыр жығар — (Маң.: Маңғ., Шевч.) қыз ұзатылардағы алатын алым, кәде. Күйеу аттанарда жеңгелері д о й ы р ж ы ғ а р алатын (Маң., Маңғ.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • дойыр қамшы — Ұрыс қағыста ұстайтын қысқа сапты жуан ермелі қамшы …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • дойыр қамшы — (Рес., Сарат.) ат қамшы. Д о й ы р қ а м ш ы н ы атқа мінген кісі ұстайды (Рес., Сарат.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • ала дойыр — (Гур., Маңғ.) жуан қамшы. Қолына ұстаған а л а д о й ы р ы бар (Гур.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • жуан дойыр кең балақ — (Түрікм., Таш.) шынжыр балақ, шұбар төс, азулылар. О кезде атқа мінгендер ылғи ж у а н д о й ы р к е ң б а л а қ т а р тұқымы (Түрікм., Таш.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • көк алақан дойыр — (Түрікм., Красн.) өзегіне қорғасын салған сегіз өрім қамшы. Бір ауылдан екінші ауылға көп қыз тойға барса, ортасындағы бір қайратты жеңгелері к ө к а л а қ а н д о й ы р д ы қолына ұстап келеді (Түрікм., Красн.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • бес қару — Қамшы (дойыр), сойыл, шоқпар, найза, жақ (садақ) …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • дүт — сын. жерг. Дөкір, дойыр, тоңмойын. Ымырт жабыла, д ү т мінезді күйеу жігіт келді(Қ. Әбілқайыр, Текес., 64). «Құдай жап жақсы жігітті де сөзге шорқақ, осынша д ү т қып жаратады екен ау!» деп ойлаған (Жұлдыз, 1972, 3, 177) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»