Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
қайналу — (Гур., Есб.) қайнау. Мен келгенде шәй әлі қ а й н а л ғ а н жоқ екен (Гур., Есб.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
басынан сот айналу — (Тау., Қош.) сотталу. Ол б а с ы н а н с о т а й н а л ы п келді (Тау., Қош.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
паруанадай айналу — (ҚХР) жаны соның үстінде болу, елжірей жақсы көру. Құс ұйқылы, сергек кемпір, бір жағынан жас төлдерге екі шоқып, бір қарап, енді бір жағынан Шалқарды да п а р у а н а д а й а й н а л а жүреді (Ғ. Қан., Бұрқ., 27) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сауыр айналу — (Түрікм.: Таш., Көнеүр., Тахта) ауу, қоныс аудару. Бұдан 40 жылдықтың шамасында, ел с а у ы р а й н а лғ а н д а, біздер де осы иерден келіп шықтық (Түрікм., Көнеүр.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
турбореактивтік ракета — (Турбореактивная ракета) траекторияда ұшуы көлденең білігі төңірегінде айналу арқылы реттелетін ракета. Айналу білігі ракетаның білігіне қиғаш бағытталған қуыс (сопло) блогымен іске асады. Қуыс білігінің қисаю бұрышы неғұрлым үлкен болса,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
айлану — (Алм.: Ұзын., Кег.; Сем.: Абай, Шұб.; Жамб., Жам.) айналу. Сен шыркөбелек а й л а н б а й түзу жүрсейш! (Жамб., Жам.). Басы а й л а н ы п, жүрегі көтерілді (Алм., Кег.). [Қырғызша айлан (К. Юд., КРС, 31); түр. айла (н)мак (Тур. рус. сл., 1976,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жүзгіш машиналар — (Плавающие машины) алдын ала дайындықсыз су бөгеттерінен өте алатын ұрыстық және көліктік (доңғалақты немесе шынжыр табанды) құралдар. Бірінші ұрыстық Ж.м. (автомобиль қайықтар немесе амфибиялар) ХХ ғасырдың басында пайда болды. Орыс өнертапқышы… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
гамма-сәуле шығару — (Гамма излучение) ядролық жарылыс кезінде түзілетін, кемінде 10 10м ұзын толқынды электрмагниттік иондалған сәулелену, ядролық атомдардың энергиялық жағдайының өзгеруі, ядролыққа айналу және бөлшектердің аннигиляциясы. Ол өткір радиация… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
гироскоп — үлкен жылдамдықпен айналатын дәл балансталған ротор (зырылдауық, диск немесе маховик). Минутына 30000 айналымға дейінгі жылдамдықпен айналатын ротор өзіндік айналу осінің бағытын жіберілуге дейінгі жағдайда тұрақты түрде сақтап қалуға қабілетті.… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
деривация — (лат. derivatio ауытқу) тез айналмалы снарядтардың (оқтардың) ауада тік емес траектория бойымен қозғалуы кезінде лақтырылу жазықтығынан (ұңғының канал осі арқылы өтетін тік жазықтық) жүйелі түрде жанама ауытқуы. Д. көлемі, негізінен, ату… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
