айлану

айлану
(Алм.: Ұзын., Кег.; Сем.: Абай, Шұб.; Жамб., Жам.) айналу. Сен шыркөбелек а й л а н б а й түзу жүрсейш! (Жамб., Жам.). Басы а й л а н ы п, жүрегі көтерілді (Алм., Кег.). [Қырғызша айлан (К. Юд., КРС, 31); түр. айла (н)мак (Тур.-рус. сл., 1976, 82); ұйғ. айланмақ (Уйг.-рус. сл., 1961, 14); өзб. айланмоқ (Узб.-рус. сл., 1959, 27); хақ. айлан (Хак.-рус. сл., 1953, 20), алтай. айлан (Н. Бас., ДК, 198; ДЧТ, 99). Ертедегі түркі жазба ескерткіштерінде айлан айналу (Ат-тухфа, 272); айланмақ (А. Бор., Бадаи..., 79). Түркі тілдерінде бұл сөз дыбыстардың сөз ішінде орын алмастыруы (метатеза) құбылысы нәтижесінде бірде «айналу», кейде «айлану» түрінде айтылғандығын байқаймыз]

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Смотреть что такое "айлану" в других словарях:

  • җайлану — 1. Тәртипкә керү, рәтләнү, җайга салыну, көйләнү, үз җае белән бара башлау. Билгеле бер тәртип, эзлеклелек белән бару сүз җайланып китми иде 2. Уңай, җайлы торыш алу. Эшләү өчен җайлы, уңай хәлгә килү, ипләнү (мәс. эш коралы) ; җайга төшү, остару …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • уңайлану — 1. Уңай хәлгә килү, җайлану, көйләнү 2. Җайлану, тәртипкә, рәткә керү (эшләр һ. б.) 3. Уңайга, яхшыга әйләнү 4. Терелү, хәл яхшыру …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • жырым-шетікпе айлану — (ҚХР) азға алдану, болымсыз нәрсені дүние көру …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қаптағайлану — (Қост., Жанг.) қаптау. Барлығы қ а п т а ғ а й л а н ы п жүгірді (Қост., Жанг.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қыртпақайлану — (Сем.: Көкп., Ақс.) аузына келгенін айта салу, жауапсыз сөйлеу. Ол қ ы р т п а қ а й л а н ы п отырады екен (Сем., Көкп.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • шандағайлану — (Сем., Ұрж.; Жезқ.: Ұлы., Жез.) бытырау, бет бетіне ыдырау. Қой ш а н д а ғ а й л а н ы п жайылып жүр (Жезқ., Ұлы.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қоқайлану — … «Үлкен әкім болғанша осы жұмысты місе тұта тұрамын» деп қ о қ а й л а н у ы Тынышбайдың өзіне жарасып тұр (Қаз. әдеб., 15. 06. 1979, 3) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • пысықайлану — пысықайлан етістігінің қимыл атауы …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • уңайлашу — 1. Уңай хәлгә килү, җайлану, көйләнү 2. Җайлану, тәртипкә, рәткә керү (эшләр һ. б.) 3. Уңайга, яхшыга әйләнү 4. Терелү, хәл яхшыру …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • уңайлылану — 1. Уңай хәлгә килү, җайлану, көйләнү 2. Җайлану, тәртипкә, рәткә керү (эшләр һ. б.) 3. Уңайга, яхшыга әйләнү 4. Терелү, хәл яхшыру …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»