былжыр

1. (Сем.: Абай, Шұб.) балшық, лай. Бізге б ы л ж ы р керек болып тұр қора салуға (Сем., Абай). 2. (Рес., Омбы) езілген балшық. Б ы л ж ы р д а н мәшін тұрсын, тракторлар да араң жүреді (Рес., Омбы). 3. (ҚХР) құрылысқа қалайтын тас, кесектерді ұстастыруға жұмсалатын иленген балшық, мылжымыр. Мына зират Ертіс бойының көк балшығына тай, құнанның құйрық-жалы туралып, сексен неше серкенің майымен б ы л ж ы р иленіп, өн бойына қойылған халық алғысының айғағы (Ғ. Қан.). Кейде бітеу сойылған қойдың, арқардың терісіне б ы лж ы р жағып, ұраға салып, үстіне күшті от жағып кететін әдіс те қолданылған. Ол көне тілімізде «сырбағыс» деп аталады («Мұра»)