- ырғақ
- 1(Түрікм.: Таш., Красн., Ашх.; Гур., Есб.; Орал: Чап., Жымп.; Рес., Орын.; Ақт.: Жұр., Тем., Ойыл; Қост., Жітіқ.) бас жағын темірден иіп жасаған шөп суыратын құрал. Қора, төбесіндегі ы р ғ а қ п е н шөп суырып малға бер (Ақт., Тем.). Қолымдағы ы р ғ а қп е н маядан бір-екі құшақ шөп босатып алдым (Қост., Жітіқ.). …бөшкі, ы р ғ а қ… міндетті түрде қойылатын болсын (“К-зшылар үні”, 20.07.1938, № 59-60). [М. Қашқари сөздігінде ірғағ судан, мұздан тартып алатын имек темір (М. Қашқ., 1, 102); Қазан тат. ырғақ ілгек таяқ, қармақ таяқ (Л. Буд., I, 29)]2(Ақт., Ойыл; Орал, Чап.; Рес., Орын.) есіктің ілгегі. Ы р ғ а қ т ы ң бағасы қанша? (Орал, Чап.). Кейде мәкөш деп те атайды3(Монғ.) бүркітті үйретерде қондыратын арқан түйіні. Бүркітті ы р ғ а қ қ а қондырады (Монғ.)
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.