Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
қыранқарақшы — зат. астр. Жетіқарақшы жұлдызының құрығындағы үш жұлдыздың ортаңғысы – Жігіт немесе Қ ы р а н қ а р а қ ш ы (Мицар) деп аталынады (Х.Әбішұлы, Аспан сыры, 86) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
зағара — … Үйдің ішкі келбеті сықылды дастарханның беті де күңгірт. Бар болғаны бидай талқан, з а ғ а р а. – Апа, нан! – деді Қонысбай аузын бұртитып. Мә, з а ғ а р а ішінде асқабағы бар, тәп тәтті. Жей ғой құлыным! (Т. Бердияров, Солдат сыры, 66) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қырыққарақшы — зат. астр. Темірқазықтың астыңғы жағында тұрған жұлдыз аты. Темірқазықтың астыңғы жағында тұрған – қ ы р ы қ қ а р а қ ш ы жұлдыз. Олардың жетеуі көзге көрініп тұрады, өзгелері көрінбейді. Себебі олар тым уақ (Х.Әбішұлы, Аспан сыры, 84). Қ ы р ы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жадағай — 1. (Шымк., Қызылқ.; Сем.: Көкп., Ақс., Абай) астарсыз тігілген жеңіл шапан. Ол шыли ж а д а ғ а й киетін (Шымк., Қызылқ.). Оның үстіне кигені ж а д а ғ а й екен (Сем., Абай). 2. (Гур., Маңғ.; Түрікм.: Красн., Таш., Ашх.; Қарақ.) арасына жүн,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сөре — 1 (Алм.: Кег., Шел.) қарақшы, белгіленген жер. Көкбуырыл с ө р е г е жетпей ақ жұрт шулап қоя берді (Алм., Кег.). С ө р е г е тым болмаса бес он минут бұрын барып, балаларды тосып алып, кім қанша уақытта келгендігін белгі соғу керек (Б. Соқ., 16… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бір — адым жер. Жүрген кездегі екі аяқтың аттау (басу) қашықтығы; 60 70 см, мөлшеріндегі ұзындық. Бір айдың жүзі болды. Бір айдай уақыт өтті. Шүйінші беруіңе болады. Жездең, міне, б і р а й д ы ң ж ү з і б о л ы п қалды, жынды суды ұрттап алмайды (Қаз … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қыз — I Қыз көру. этногр. Ер жеткен жігіттің өзіне сыңар іздеу әрекеті. Некелесуге байланысты этнографизмдерде қ ы з к ө р у, құда түсу, қалың беру, ұрын бару, қыз ұзату, к е л і н т ү с і р у г е қатысты атаулар қамтылады (Жалын, 1974, №3, 146). Қыз… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
өрмекші — жұлдыз. астр. Қарақұрт жұлдызы. Қарақұрт жұлдызын кей жерде «ө р м е к ш і ж ұ л д ы з» деп те атайды (Х.Әбішұлы, Аспан сыры, 145) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тышқан — … Мініліп жүрген жылқыда қысы жазы бірдей кездесетін шеміршекқата (кершеу немесе шеміршек деп те аталады), құмқата, қуқұмалақ және т ы ш қ а н деп аталатын аурулар болады (Х.Арғынбаев, Қаз. этнограф., 135). Тышқан қақпан. Тышқан ұстайтын… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
