суыр — I ет. ауыс. Қатты ауыру, шаншу. Әлі де көзімнің түбі с у ы р ы п ауырады, құлағым шуылдайды (Ж.Өмірбеков, Қызыл су, 142). II Суыр құлақшын. Суыр терісінен тігілген құлақшын. Ситан с у ы р қ ұ л а қ ш ы н д ы маңдайына милықтата киіп, үсік… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
суыр — зат. Қыста ұйықтап қалатын, кеміргіштер отрядына жататын кішірек аң … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
дәулет шығару — (Монғ.) қаржы жұмсау. Кейбір сауда ұйымдары суыр, тараққұйрық аулауға салғырт қарап уақыт ұттырып, суыр жатар кезде абыржып, қыруар д ә у л е т ш ы ғ а р ы п ойға, қырға шапқылайтын жайт та кездеседі («Ж. өмір», 30.07.1985) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
суырша — үст. Суыр тәрізді, суыр сияқты. Өзінің түрі мынау: жаман торының арқасында с у ы р ш а сопайып отырған (С.Елубай, Ақ боз., 8) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тарбаған — зат. диал. Суыр … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
багай — (Гур., Маңғ.; ҚХР) бір жағы ұшты, екінші жағы айыр, ұзындығы 80 100 см дей жұмыр темір. Балықшылар мен ұсталар пайдаланады. Б а г а й м е н суырған шеге тез шығады (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
балығауыз — (Қост., Жанг.; Монғ.; Тәж.) тістеуік, шеге суырғыш. Есік ағаштың шегесін суырайын деп едім, б а л ы ғ а у ы з ы ң бар ма? (Қост., Жанг.). қ. кемпірауыз, атауыз, балғауыз … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бұйра — (Монғ.) тау адыры. Өлкенің Жалпақ, Тұйық атты жерлерінің б ұ й р а л а р ы мен қыстауларынан ала бұта, сарымсақ, суыр қиы, көк тезек сияқты жемдерді жинауға кіріскен («Ж. өмір», 28.09.1983) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жұлғыш — (Павл., Ерт.; Рес., Омбы) шөп суырғыш, басы имек шөп суыратын құрал … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жұтпа — 1 (Жезқ., Ұлы.; Қар.: Шет, Нұра) маядан шөп суыратын құрал, шөп суырғыш. Қолыңа шөп кіріп кетер, ж ұ т п а м е н алсайшы (Жезқ., Ұлы.). Әбілғазы ж ұ т п а н ы әкел, шөп суырайық (Қар., Нұра). қ. сүңгуір, шотағаш. 2 (Ақт., Ырғ.; Шығ.Қаз.: Глуб.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі