мүкім қалу — (Алм., Гв.) сусыз қалу. Суаратын суымыз болмай, егініміз м ү к і м қ а лд ы (Алм., Гв.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дәреті бұзылу — Намаз оқу әзірлігі болмай қалу … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қауындықтың жолы болу — (Монғ.) оңай, еш қиындығы болмай қалу, барыс келісі оңайлау … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қойылу — Қ орда., Арал; Гур., Тең.) болмай қалу (балықтың). Балық қ о й ы л д ы. Балығы қ о й ы л ғ а н жер. Қарасудың балығы қ о й ы л ы п кетті (Гур., Тең.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
мүлік емес — Қ орда., Арал) түк емес, түкке тұрмайды. Айтып отырғандары м ү л і к е м е с Қ орда., Арал). Тіпті бір жаста да бала м ү л і к е м е с (Ә. Нұрп., Қан мен тер, 205). қ. мүлік болмай қалу … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
Гуру — (санскр. – рухани ұстаз) – Үндістандағы сикхілер діни қауымының басшысы. Бірінші Гуру ретінде сикхизмнің негізін салушы Нанак (1469 1538) танылды. Кейін бұл лауазым мұрагерлік етіп жарияланды, сондықтан 17 ғ. Гуру жерді иеленуші және сикх… … Философиялық терминдердің сөздігі
мұрға — (Гур.: Маңғ., Бақс.; Орал, Орда) мүмкіншілік, мұрша. Оған м ұ р ғ а беру керек (Гур., Маңғ.). Дем алуға м ұ р ғ а жоқ, түнімөйін жөтеліп қызыл өңеш болдым («Соц. Эмба», №33, 1943). Ол жайында ойлауға м ұ р ғ а м болмай жүр (Қ. Қар., Алт. ізд.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ұтыр — (Гур., Маңғ.; Рес., Орын.; Қ орда, Арал) ыңғайы, реті. Ұ т ы р ы келген жерде ел аралап қалу керек. Биыл жыл ұ т ы р л ы болмай тұр (Орын., Ад.). Судың ұ т ы р ы н тауып ағыза алмай жүр (Гур., Маңғ.). Бұл істің ұ т ы р ы келді, тез бітті Қ орда … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жол — ашу. этногр. Жолы болмай жүрген адамның «ендігі жерде жолым ашылсын» деген ниетпен әртүрлі ырымсырым (тәу ету, тұмар оқытып алу т.б.) жасауы (Қаз. этнография., 2, 416). Жол табаны. Жолдың өзі, оның тегіс беті. Жерде қырбық қар болғанымен, ж о л т … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі