қыжым

қыжым
1
1. (Жамб., Тал.) жібек орамал. Мен қ ы ж ы м орамал сатып алдым (Жамб., Тал.). 2. (Жамб., Шу) барқыт. Пайдасы одан түскен толып жатыр, қ ы ж ы м д а й қара бұйра шапкүл қозы (Жамб., Шу). Алдыңғы қатарлы даяркелерге сыйлыққа 3 метрден қ ы ж ы м берді («Стал. жолы», 1936, №55). 1938 жылы декабрьдің 27 күні колхозшыларға 15 кило май, бір қ ы ж ы м орамал, бір тігін машина барған еді («Колх. екп.», 10.01.1939). Шашағы кере қарыс қ ыж ы м орамал салған келін екі күн бойы, шымылдық ішінде отырып еді (Ш. Мұрт., 41-ж. кел., 114)
2
Қ-орда., Арал; Гур., Маңғ.) қатпар. Жасы қырықтарға жетеқабыл қ ыж ы м көйлекті әйелді де бір жерде көрген секілді (Ә. Кекіл., Құс қан., 319). Үстіндегі қ ы ж ы м-қ ы ж ы м костюм сияқты, қ ы ж ы м-қ ы ж ы м көйлектің де өңірін ағытып тастаған мына ақ сары оқымысты ...орындықтың арқасына шалқайып жатып алғанды (Ә. Нұрп., Сең, 215, 217)

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Смотреть что такое "қыжым" в других словарях:

  • қыжым — зат. Сапалы жүннен тоқылған түкті мата, плюш …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • ғыжым — (Өзб., Ташк.) барқыттың майда түкті түрі, мақпал, масаты, мауыты. Бұрындары дүкәндә ғ ы ж ы м н ы ң түр түрі болушы еді, енді таба алмайтын болдық (Өзб., Ташк.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қыжым-қыжым — сөйл. Қатпарқатпар, бұжыр бұжыр. Мына кәрі сиырдың мойнындай қ ы ж ы м қ ы ж ы м қара теректің қай бұтағына ұя салу керек деп, шықылықтап жатпаса не қылсын? (Ә.Нұршайықов, Соңғы, 153) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • қыжым орамал — 1. (Жамб., Жам.) шашақты орамал, бөртпе орамал. 2. (Өзб.) тоқылған сияқты бұжыр бұжыр болып келетін ұзын шашақты жібек орамал …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қыжымға алу — (Шымк., Қызылқ.) қысымға алу. Мұны сынға алған колхозшыларды қ ы ж ы м ғ а а л а д ы («Колх. екп.», 8.06.1938) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қырықпа қыжым — (Өзб., Ташк.) тоқылған сияқты бұжыр бұжыр болып келетін ұзын шашақты жібек орамал. Қ ы р ы қ п а қ ыж ы м н ы ң жиде пышақ, қожа пышақ деген екі түрі болады (Өзб., Ташк.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • тұғыжым — (Гур., Маңғ.) мығым, тегеурінді. Бойы аласа болғанмен мейлінше т ұ ғ ы ж ы м жігіт (Гур., Маңғ.). Ғылымға алғыр да білгір жақсы дарындардан гөрі мақсаты жолында жанын пидаға шалуға бар т ұ ғ ы ж ы м д а р көбірек пайда келтіреді (Ә. Кекіл., Құс… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • бұғыжым — зат. Жапырақ бетіне өскен бұжыр бұжыр түйін. Тау пісте бір жылда пісте салса, келесі жылы жапырақ бетіне б ұ ғ ы ж ы м байлайды. Ертеде б ұ ғ ы ж ы м н а н дәрі дәрмек жасайды екен (Қаз. пионері, 05.06.1971, 3) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • тұғыжым — сын. жерг. Құнжыңдап, тұғжыңдап қалған; тұғжың. – Іштерінде Есетжан мінетіндей біреуі жоқ, өңшең т ұ ғ ы ж ы м (Ә.Кекілбаев, Үркер, 278). Астында әбден мінілген т ұ ғ ы ж ы м жирен (Ш.Айтматов, Ерте келген., 114) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • шарқат — 1. (Маң.: Маңғ., Шевч.; Гур.: Есб., Мақат; Түрікм.: Красн., Ашх., Таш., Мары; Орал: Қара., Казт.) шәйі орамал (көбіне жас әйелдер басына тартады, ер адамдар белбеу етіп байлайды). Басындағы қызыл ш а рқ а т ы н ы ң ұшын оң қолымен мытып ұстап… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»