абырай

(Ақт., Байғ.; Түрікм.: Таш., Ашх., Красн.; Гур., Маңғ.; Қарақ.) абырой. Баққан малдың аман болуы – үлкен а б ы р а й (Ақт., Байғ.). Өтірік айтқан адамның а б ыр а й ы бола ма? (Гур., Маңғ.). Әзір Шахидың а б ы р а й ы ешкімнен кем емес (Түрікм., Таш.). Бишараның а б ы р а й ы бар екен, аман-сау баласының келгенін қарашы (Қарақ.). [Түрікменше абрай (Рус.-туркм. сл., 1956, 18); қырғ. абийир (К. Юд., КРС, 18); өзб. обрұ (и) (Узб.-рус. сл., 1959, 294); түр. абыри (Тур.-рус. сл., 1977, 19); ұйғ. аброй (Уйг.-рус. сл., 1961). Көрсетілген түркі тілдері мен қазақ тіліне бұл сөз парсылардан кірген, онда: аб (э)ру ар, намыс (Пер.-рус. сл., I, 1983, 36). Парсы тілінің өзінде бұл сөз екі түбірден құралған: аб су, ру бет (осы сөздікте 31, 734). Екі сөздің біздің тіліміздегі мағынасы) – беттің суы. Тіліміздегі беттің суын бес төгіп мәтелі абырой сөзіменен мағыналас екен. Қазақ әдеби тілінде абырой болып қалыптасқан]. қ. абұйыр, әбүйір, әбиір, абыри.