қасқа

1

1. Қ-орда., Арал) біреуді біреу мадақтау, көтермелеу кезінде мықты, алғыр, өткір деген мағынада айтылатын сөз. Қадірлеп күдер өтті таспаменен, Айтысқан талай жүйрік қ а с қ а м е н е н Қ-орда., Арал). Ой, қ а с қ а н ы ң жатысын-ай Қ-орда., Қарм.). 2. Қ-орда., Арал; Рес., Сарат.; Гур.) сорлы. Ой, қ а с қ а болған байқұс Қ-орда., Арал). О, қ а с қ а амандасуға да жарамады (Рес., Сарат.). Өй, қ а с қ а-а й, – деді ол бүгін көріп отырғандай оның бетіне сұқтама қарап... – орынсыз алғыр болуға да, орынсыз ақылды болуға да болмайды, қ а с қ а (Ә. Кекіл., Құс қан., 279). Арманыма енді жеттім бе дегенде, таққа мінгізетін тасын таппай қ а с қ а боп қалмасы бар ма (Қ. Қар., Алт. ізд., 18). Қарымды кісі құлаштап бір тартқан бұзау тіс қамшының ізі қ а с қ а н ы қақ маңдайдан ырситып тіліп кетіпті (Ә. Кекіл., Үркер, 504)

2

(Түрікм., Красн.) түйенің бес жасқа келгенде шығатын тісі

3

(Алм., Кег.) ұшырған бидайдың жел жағындағы тазасы. Мен бидайдың қ а с қ а с ы н тазартып алып, арбаға тиеп жібердім (Алм., Кег.)