- қалыну
- (Гур., Маңғ.) қалу. Түзу табан етік қазір қ а л ы н д ы (Гур., Маңғ.)
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
алыну — 1. (Алу (13,17,25,26) ) 2. Нәр. б. эшләргә, башкарырга риза булу, риза булып башлау бу эшкә алындым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
амалға алыну — (Орал: Орда, Жән., Шыңғ.) жауапқа тартылу. Колхоз есепшісі көп ақша жеп қойып, а м а л ғ а а л ы н ғ а л ы жүр (Орал, Жән.). Бірнеше түйе, жылқы қазаға ұшыраса, ол айыпкер сот арқылы а м а л ғ а а л ы н ы п, 3 жылға үкімге ұшырайды. Бұл колхоздар … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сұрау қалыну — (Түрікм.: Ашх., Гяу., Тедж., Мары, Байр.) сұрақты тоқтату. С ұ р а у қ а л ы н с ы н дегендерің қол көтерің (Түрікм., Тедж.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
байқалыну — байқалын етістігінің қимыл атауы. ≈ Жамандықтың тез б а й қ а л ы н у ы заңды … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
чуму — 1. Баш белән суга күмелү. Нәр. б. сыеклыкка, йомшак әйбергә бөтенләй керүен, күмелүен белдерә 2. Бату карга чума чума бардык. Төшеп китү (аска, төпкә һ. б. ш.) трактор чокырга чумды 3. Берәр йомшак нәрсә эченә кереп китү, күмелү; баштанаяк… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәйләнү — 1. (Бәйләү) 2. күч. Керешү, алыну, башлау (гадәттә күңелгә ошап җитмәгән берәр эшкә). күч. Берәр эшкә бик нык бирелеп, аннан арынып тора алмас дәрәҗәдә мавыгу 3. күч. Башланып китү (сүз тур.) 4. күч. Вак, әһәмиятсез яки формаль кимчелек… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җыелу — 1. (Җыю) 2. Күп җан иясенең бер урынга килүе, туплануы, барысы бергә бер тирәдә булу. Тамып яки төрле яктан агып килеп, бер урынга тулу 3. Аз азлап, билгеле бер сумма тәшкил итү, туплану. Берсе өстенә берсе өстәлеп арту, күбәю. Бар ителү, күпләп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иләнү — 1. (Иләү) 2. күч. Берәр эш, мәсьәлә яки кешеләр кат кат, төрле яклап, җентекләп тикшерелү һәм яраклысы сайлап алыну 3. күч. Күп файдалануда булып таушалу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күчү — 1. Бер урыннан китеп икенчегә бару (килү) , урнашу 2. Эш рәвешен үзгәртү, башкача эш итә башлау. Бер эшне бетереп икенчегә башлау 3. Икенче бер карамакка бирелү, алыну … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кыелу — 1. Кыйпылу, киселү, кыеп алыну 2. сир. Беленү, ярылу (таң тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге