алапа

алапа
1
(Гур., Маңғ.; Рес., Орын.; Қ-орда: Сыр., Жал.) олжа, пайда, табыс. Егін жақсы шықса, халыққа үлкен а л а п а (Гур., Маңғ.). Бұрын қызды күйеуге бергенде, әйелдер а л а п а алатын. Біреуден а л а п а алма (Рес., Орын.). Күріш жақсы шықса, халыққа бір а л а п а болып қалар еді Қ-орда., Сыр.). Ал мына хан: «Ант жағын ауызға алма, әуелі әр қайсысына а л а п а үлестір», – дейді (Ә. Кекіл., Үркер, 336). [Әзірбайжанша алаф жемшөп, мал азығы (Азерб.-рус. сл., I, 1962, 99)]. қ. ғаләйә.
2
(Гур.: Маңғ., Шевч.; Түрікм.: Таш., Көнеүр.; Қарақ.) кәде. Ертеде күйеу келгенде жеңгелері а л а п а аламыз деп баратын (Гур., Маңғ.). Көненің сондай а л а п а с ы н ы ң көбі ұмытылып барады (Түрікм., Көнеүр.). Қыз малсыз болса да, а л а п а с ы з болмас (Қарақ.). [Әзірбайжанша алафа жұқа жібек мата (Азерб.-рус. сл., 1962, 99)]
3
(Сем.: Абай, Шұб.) қалыңмал. Осы күні қыз бергенде а л а п а алмаймыз (Сем., Абай)
4
(Жамб., Шу) адамгершілік. Біреудің а л а п а с ы асық, біреудікі кем болады (Жамб., Шу)
5
(Қарақ.) әйел босанған, келіншек түскен тойларда берілетін ақшалы орамал
6
(Рес., Сарат.) жалақы. Келіннің а л а п а с ы қандай болады? (Рес., Сарат.)

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?
Синонимы:

Смотреть что такое "алапа" в других словарях:

  • АЛАПА — жен., зап. сиб. алап муж., вост. сиб. займище, пойма; южн. плавни, обширные поймы с камышами, зыбуном, кочкарником и пр. Толковый словарь Даля. В.И. Даль. 1863 1866 …   Толковый словарь Даля

  • алапа — сущ., кол во синонимов: 3 • займище (12) • плавни (5) • пойма (11) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Триши …   Словарь синонимов

  • АЛАПА — тип плавней в Сибири, занятых камышом, зыбуном, кочкарником и сильно оводненных обширной поймой реки. Экологический энциклопедический словарь. Кишинев: Главная редакция Молдавской советской энциклопедии. И.И. Дедю. 1989 …   Экологический словарь

  • јалапа — (по мексиканскиот град Јалапа) бот. тропско растение (лат. Mirabilis jalaра) од кое се добива одлична смола за подготвување на лекови против запек …   Macedonian dictionary

  • Алапа — (лат. alapa пощечина) символический жест, представляющий собой элемент чинопоследования таинства миропомазания. Заключается в прикосновении руки епископа к щеке или плечу принимающего миропомазание. После литург. реформы II Ватиканского собора А …   Католическая энциклопедия

  • алапа — бор. 1. Сугышта, бәрелештә аеруча батырлык күрсәткән кешегә бирелгән материаль бүләк (мәс. кием салым, исемле кылыч һ. б.) Алафасы олы, кабыргасы коры (яраланмаган) 2. диал. Ташлама, ярдәм алданганга (алла) алафа бирә ди …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • алапа — зат. көне 1. Олжа, пайда, табыс. 2. Пара, алым, ауыз бастырық. 3. Ескі әдет ғұрып бойынша қыз ұзатқанда берілетін кәдімгі сыйлық, жөн жоралғы …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • алапа — зат. көне. Атақ, абырой, даңқ. Абақ сұлтанның қызын алу Шығай ұрпағының а л а п а с ы н арттырып, абыройын көтермек (М. Мағауин, Аласапыран, 69). Сол румен бірге өзің де көтерілесің, өзіңнің де а л а п а ң артады (Бұл да, 130) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • АЛАПА — [лат. alapa пощечина, заушение], в богослужении римского обряда легкий удар по щеке при совершении конфирмации (см. также Миропомазание, Жесты литургические). В Вульгате этим словом передается греч. ῥάπισμα; в НЗ встречается только в… …   Православная энциклопедия

  • Алапа́евск —         В Свердловской области, областного подчинения, районный центр, в 180 км к северо востоку от Екатеринбурга. Расположен на восточном склоне Среднего Урала, на р. Нейва (бассейн Оби), при впадении в неё р. Алапаиха, Узел железнодорожных… …   Города России


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»