жылым

жылым
1
(Қ-орда: Арал, Қарм., Шиелі, Сыр.; Қарақ.) теңізге салатын ұзындығы 1000, көлденеңі 500 метрдей үлкен ау. Ж ы л ы м тарту бұл жерде үлкен науқан Қ-орда., Қарм.). Ж ы л ы м қыста да, жазда да салынады. Ж ы л ы м ғ а 10-15 адам керек (Қарақ.). Балықшыларымыз ж ы л ы м ауларды күтіп ұстамай судан шығарды да кептірмеді («Екп. балықшы», №13, 1932). – Ж ы л ы м д ы шанаға тиеңдер! – деді Бержан өз адамдарына дауыстап (Ә. Нұрп., Күт. күн., 299). Зейненің бұл хатына қарағанда, әкесінің қара ж ыл ы м ы биыл балықты жылдағысынан да асыра артық ұстаған (Ә. Нұрп., Курл., 386). 2. (Ақт., Ырғ.; Қост.: Жанг., Аман.) балық аулайтын кішірек ау. Ж ы л ы м н ы ң екі қанаты, 30-40-тай қалтқысы болады (Ақт., Ырғ.)
2
1. (Ақт., Ырғ.) көлдің, өзеннің қыста, қатты суықтарда қатпай тұрған жиегі. 2. (Ақт., Байғ.) жылымшылап ағатын судың басы, көзі. 3. (Гур., Маңғ.) бұлақ суы ағып жатқан жер. Нарпоз ж ы л ы м ғ а шығады (Гур., Маңғ.)

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Смотреть что такое "жылым" в других словарях:

  • жылым тор — Балықшылардың көбі пайдаланатын жылым тордың бірі. Қолға ұстайтын саптың басына ұзындығы 5 қарыстай ағашты көлденеңінен бекітіп, оған темірден істелген жарты шеңбер орнатып айналдыра ау іледі. Балықшылар жағада тұрып ақ мұндай ауды ағынға қарсы… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • жылым шашу — (Қарақ.) жылым ауды жазысу, балыққа құру. Ж ы л ы м ш а ш қ а нн а н кейін оны жағаға шығару машина күшімен болады (Қарақ.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • жылым — зат. Өзен мен көлдің қыста қатпай жататын терең жері, иірім. зат. Теңізден балық аулау үшін қолданылатын ұзындығы 1000 метр, ені 500 метрдей ау …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • жылым қабы — (Алм., Балқ.) жылымның балық жиылатын жері. Ж ы л ы м қ а б ы майлыққа (қ.) жақындағанда тәпек басамыз (Алм., Балқ.). Тап осындай балық мол алынатын кезде ж ы л ы м қ а б ы н ы ң толық шықпауы Әзімбайдың қабырғасына қатты батты («Лен. жас», 25.02 …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • ылым-жылым — (Қарақ.) жым жылас, ұшты күйлі. Осы үйде бар еді, ы л ы мж ы л ы м жоқ болды. Ы л ы м ж ы л ы м жоқ болып кеттің ғой ат жөніңді айтпай (Қарақ.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • шөгеру — Қ орда., Арал) салу (ау туралы); жылым шөгеру (жылым салу). Балықшылар қыстыгүні суға жылым салады. Теңіздің мұзын ойып, көп еңбек жұмсап, жылымды су түбіне жайғастырады. Осыны Арал балықшылары шөгеру деп атайды. Балықшылар үлкен ауды ш ө г е р і …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • кермеше — (Қ орда: Арал, Қарм., Сыр., Шиелі) жылым аудан (қ.) кішілеу, ұзындығы 300 м келетін 3 4 кісілік балық сүзетін тор. К е р м е ш е н і кейде дария жылым деп те атаймыз Қ орда., Арал). К е р м е ш е н і алып жүруге де ыңғайлы Қ орда., Қарм.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қайыру — 1 (Шымк., Лен.; Жамб., Қорд.) жүгері собығын алу. Оқушыларды жүгері қ ай ы р у ғ а әкетті (Жамб., Қорд.) 2 (Шымк., Сайр.) суды арнаға салып, бағытын өзгертіп жіберу. Суды арнаға қ а й ы р ы п айдап жібердім (Шымк., Сайр.) 3 1. Қ орда., Арал)… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • бояқ — 1 (Алм.: Кег., Нар.; Жамб., Шу) бояу. Әке, дүкенчіден жейдеңді бояп беретін көк б о я қ болса, әкелші (Алм., Кег.). Мына дастарқанның б о я ғ ы кете бастапты (Алм., Нар.) 2 1. Қ орда., Арал) жылымның су бетіндегі қалтқылары. 2. (Гур., Тең.) қалқы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • етек арқан — (Алм., Балқ.) ау, жылым қанатының астыңғы арқаны. Етек арқан мен жаға арқанның ұзындығы, жуандығы бірдей болуы керек, негізгі күш осыларға түседі. Кейде балықшылар етек деп те атайды …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»