жер таптап шығу — (Қарақ.) жер құрғап кету. Ж е р д і т а п т а п ш ы ғ а р м а й мына кішкене тарыны сеуіп алу керек еді (Қарақ.). Ж е р і м т а п т а п ш ы ғ ы п кетіпті, суғармаса болмайды (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жер ауу — (Көкш., Қ ту) айдауға кету. Қасен ғаріп ж е р а у ы п келді (Көкш., Қ ту) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ болып кету — (Гур., Маңғ.) суалып кету. Жер қу болған соң, мал а қ б о л ы п к е тт і (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дәрпі кету — (Шымк., Арыс) атағы шығу, атағы жер жару. Ол – д ә р п і алысқа кеткен адам (Шымк., Арыс) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
пәнт беру — (Қарақ.) сазға отырғызып кету, алдау, жер сипату. Алдар көсе жарықтық жүрген жерінде екінің бірінде ақ п ә н т б е р і п кететін болған ғой (Қарақ.). Олжабай өткен жылы да дәл осылай п ә н т і б е р і п кеткен еді (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ат — I зат. Тоғызқұмалақтағы жүрілетін ұяны «ат» деп атайды (Ө. Жолымбетов, Айгөлек, 49). II Ат айналғысыз. Жиі отырған, өте тығыз орналасқан. Атақты рулары – қалың Қаржас, а т а й н а л ғ ы с ы з Айдабол, Күлік, Тұмар (Н. Баяндин.., Дала., ). Ат арба … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
киік — мінезді. Жабайы, үркек. К и і к м і н е з д і кірме жылқылар бұрыс тартып кетуі кәдік ау деген оймен біраз жер ұзап жүрді (Ө. Қырғызбаев, Қырда., 81). Киік танау. Танауы киіктің танауындай, кең, үлкен. Астында к и і к т а н а у тышқан сұр ат,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бейтараптау — (Интерниование) 1) бейтарап мемлекеттің жеріне соғысушы мемлекеттердің әскери қызметкерлері, әскери бөлімшелері мен бөлімдері ауысқанда бейтарап мемлекеттің оларды еріксіз түрде ұстауы және қарусыздандыруы. Бейтарап мемлекеттің портынан… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
жергілікті жерді су басуы — (Затопление местности) 1) қарсыластың шабуылын кідірту, оның маневрін тежеу, басып алған аумағынан кетуге мәжбүр ету, көпірді бұзу, сал қайықтық және десанттық өткелді жою үшін су бөгетін жасау мақсатымен жергілікті жер учаскелерін әдейі су… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу