Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
желі жер қазығы — Қ орда., Арал) желінің кіндік қазығы. Ж е л і н і ң ж е р қ а з ығ ы н көрсетпей қағу керек, құлынға кіреді Қ орда., Арал) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жер — Же р ауд а р ы л у ш ы . Ж е р аударылған адам. Сізден Жылқайдаров Рысқұлды ж е р а у д а р ы л у ш ы арестанттар тобына жатқызып, оның түр түсі жөнінде мәліметтер алуыңызды сұрайды (Ш. Мұртазаев, Қызыл жебе, 207). Жер бесік. ф и л о с. Адамның… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тобаяқ қазы — (Гур., Маңғ.) қазының майлы, етті жері. Т о б а я қ қ а з ы н ы сый қонаққа асамыз (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жая — қазы. Жаяның майынан жасалған қазы. Ішінен екі қыртыс қазы шықты. Бұның өзі кіндік қазы, тел қазы, ж а я қ а з ы, омыртқа қазы, қабырға қазы боп тарайды (Қаз. әдеб., 28. 11. 1986, 9). – Әй, құрдас, – деді ол Ноғайқұлға. – Біздің Бикенде кіндік… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жергілікті жерде бағдарлану — (Ориентирование на местности) көкжиек тұстарына, бедерге және жергілікті жер заттарына байланысты жергілікті жердегі өз орнын және әр түрлі объектілердің орындарын анықтау. Жергілікті жер сипатына, техникалық құралдардың болуына және көру… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
таулы жердегі қимылдарды тылдық қамтамасыз ету — (Тыловое обеспечение действия в горах) таулы жерлердегі батальонды тылмен қамтамасыз ету бөлімшелерді ұрысқа қабілетті түрде ұстап тұру және жүктелген тапсырмаларды орындау үшін оларға қолайлы жағдайлар жасау мақсатында жүзеге асырылады. Таулы… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ағаш — адам. ауыс. Қатып қалған, қайырымсыз, мейірімсіз. Ақ желке сияқты өзінен елі төменге құдайсып өзінен бір саты «жоғарыға алдияр тақсыр» деп бас иіп, жорғақтап, бендесіп тұратын нәрсіз, ой санасыз, а ғ а ш а д а м ғ а бүгінгі ұзақ ісі естіп біліп… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жел — арқан. Қатты соққан желден киіз үйді сақтау үшін сыртынан айнала бастыратын арқан. Ж е л а р қ а н д ы үйдің екі жағынан қапсыра орап әкеліп, қазыққа мықтап байлайды (Қаз. этнография., 2, 284). Желге ұшып кетті. Жоқ болды, құрыды. «Кешір» деген… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
желі — I зат. кәс. Қазақ үй керегесінің әрбір ағашы. Керегенің әрбір ағашы ж е л і деп аталады. Оның ең ұзыны – ерісі, одан қысқалауы – балашық, ең қысқасы – сағанақ (Ә. Тәжімұратов, Шебер., 25). Мәселен, сегіз қанат киіз үйге барлығы 256 керегелік ағаш … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
