Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
әжі — 1 (Өзб., Ташк.) қажы. Бұрынғы ә ж іл е р д е н қалған тұқым қазірде бар (Өзб., Ташк.). «Қызыл Октябрь» колхозының мүшесі Кәдіров Баянбайды өтірік жаламен әкең ә ж і г е барған деп колхоздан шығара жаздаған («Соц. жол», 1939, №1) 2 (Түрікм.: Красн … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қашқақта — ет. сөйл. Бошала. Көп ұзамай боз інген қ а ш қ а қ т а п кетті. Текті түйе көлденең көзден қызғанып, түзде боталайды (Қаз. әдеб., 28.11.1986, 9) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бозды — сын. 1. Ішінде боз түстісі де бар, боз араласқан. Бидайықта ақ татыр Ақты, б о з д ы қой жатыр (Алпамыс, 79). 2. Боз аты бар, боз ат мінген. Бұлардың әңгімесін шаңдақ бөлді, «Бұл не?» деп көзін сүзіп олар төнді. Қос б о з д ы н ы көрді де «Жау… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
айтұяқ — 1 (Жамб., Шу) садақа. Пітікей мінген боз атты а й т ұ я қ қ а беріпті (Жамб., Шу) 2 (ҚХР) жылқы. Қазақ жылқы малын а й т ұ я қ, қыдыражал, алмауыт, қылқұйрық деп бейнелеп те айтады. Ертеректе жүніт деп те айтылған (ҚХР) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жерқылаң — зат. Жер түстес қылаң ат. Ж е р қ ы л а ң мінген екі жігіт кешкі салқынмен есіп жүріп кеткенде, кер бетеге, боз көденің арасында зорға көрінгендей (М. Әуезов, Таң. шығ., 1, 292) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
кер — I зат. г е о г р. Керіліп (созылып) жатқан биік жер. Мал к е р д е жайылып жатыр. Түсіндірме сөздікте жер бедеріне байланысты жалаң, жүрекше, к е р, мұрын, текше сөздері жоқ (Қаз. әдеб., 28.08. 1987, 14). Кер бетеге. бот. Қырда өсетін бетегенің… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сүйек — … Киіз үйдің с ү й е г і н жасайтын шеберлерді үйші деп атайды. «Тоғай аралаған үйші болар, ел аралаған сыншы болар» деген сөз осыдан айтылған (Қазақст. ауыл шаруаш., 1969, №7, 60). Сүйек ауруы. мед. Сүйегі кеміктеніп (шіріп) ауыратын ауру түрі.… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
