баспа

баспа
1
(Түрікм.: Таш., Тедж.; Қарақ.; Рес.: Астр., Орын.; Орал, Жән.; Гур., Маңғ.; Қар., Шет) баспалдақ саты. Мектептің өз б а с п ас ы бар еді, қайда жытырған (Түрікм., Таш.). Б а с п а мен үйдің төбесіне шығып биені қарашы (Қар., Шет). Жүгіре ұмтылып б а с п ағ а көтерілдім (Ә. Сәр., Капит. ұлы). Арман ағай б а с п а сүйреп әкелді де, б а с п а н ы ң бір басын Шанаға түсіруге ыңғайлап берді (Ә. Сәр., Тол. туғ., 194). қ. баспағаш.
2
(Жамб.: Тал., Сар.) 1. есіктің ілгегі. Біздің үйдің есігінің б а с п а с ы жоқ (Жамб., Тал.). 2. бастырық, есік жапқанда ілгек темірге көлденең өткізетін ағаш. 3. (Қар., Шет) есіктің құлып салатын ілгек темірі
3
(Қост., Жанг.) шөп жинайтын машинаның басып тастап отыратын басқыш темірі. Бол, бол, жылдам б а с п а н ы баса қал (Қост., Жанг.)
4
(Алм., Кег.) өрнек. Текемет көйлектің жиегіне б а с п а жүргізіледі (Алм., Кег.)
5
(Қарақ.) қол жуатын құман. Б а сп а қайда? Меймандардың қолына су құй. Ауқат таяп қалды (Қарақ.)
6
(Рес., Омбы) есіктің топсасы. Мына есіктің б а с п а с ы н ауыстыратын болыпты ғой (Рес., Омбы). Семей облысының Көкпекті, Ақсуат аудандарында ашық-машық деген нұсқада қолданылады

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Смотреть что такое "баспа" в других словарях:

  • баспақ — зат. Алты айдан бір жасқа дейінгі есейген бұзау, торпақ. Қазақстанның кей облыстары мұны торпақ деп те атайды. Жердің отына үйренгенше, алғашқы кезде баспаққа аздап жем береді. Оты жақсы өріске жаяды, күніне 3 4 рет суарады. Ыстық күндері жаппа… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • баспа — зат. жерг. 1. Төбесі ғана жабылған, жан жағы ашық жай, орын. 2. Есіктің ілгегі. зат. жерг. Инемен тіккен кесте, әшекей, өрнек. баспа кесте Инемен басып тігу әдісі. зат. мед. Тамақ ауруы (ангина) …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • баспағаш — (Орал: Чап., Жымп.) баспалдақ, басқалдақ. қ. баспа 1 …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • баспа — I зат. Басқымен бастырып жасаған өрнек, әшекей, ою. Шыңылтыр жарғақтарға тігілетін кесте, жүргізілетін сыздық, бастырылатын б а с п а, салынатын оюлар қанша (Жұлдыз, 1974, 9, 185). II зат. қ. ө н е р. Жіптің қалдырған ілмегін бармақпен басып… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • баспақұрт — Қалыңдау жасалған, дөңгелек, тұзды құрт …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • баспа құлақ су — (Сем., Ұрж.) бірнеше гектар жерді суаратын су. Бүгін егінге бір б а сп а қ ұ л а қ с у жібердім (Сем., Ұрж.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • баспа шәугім — (Өзб., Там.) төбесі басыңқы, бүйірі шығыңқы, шүмекті ыдыс. Керуеншілер шайды б а с п а ғ а қайнатты (Өзб., Там.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • баспақ — 1 (Алм., Кег.; Жамб., Шу) мал ауруы. Ферманың бір үлкен сиыры б а с п а қ болыпты (Алм., Кег.). Семіз қой 7 8 сөтке аш қалған соң көктемде б а с п а қ болып ауырады (Жамб., Шу) 2 (Түрікм.: Красн., Небид., Тедж., Ашх.) жылқының бас терісінен… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • баспа ине — (Монғ.) кесте тігетін жіңішке ине …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • баспа тезек — (Қар., Шет) құйған тезек. Қолмен жайғаным қамба тезек, атпен бастырып құйғаным б а с п а т е з е к (Қар., Шет) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»