шыжым

шыжым
1
1. (Қост., Жанг.) басына балық аулайтын тор байлап, қыста мұз астына жіберетін ұзын арқан. Қыста жеке балық аулаушыларға ш ы ж ы м өте керекті (Қост., Жанг.). 2. (Қ-орда: Сыр., Жал., Қарм.; Алм.; Ақт., Ырғ.) жіп, кендір жіп. Балықшылар ауды мықты ш ы ж ы м н а н тоқиды Қ-орда., Сыр.). 3. (Монғ.) бір нәрсені байлайтын жіп немесе сым арқан. Ұялсаңшы ел-жұрттан, Үйде ұятты қызыңнан. Ибалы келін ол қайда, Сәлем етіп сызылған. Бағдарсыз кетіп жүрсіңдер, Жіберген құстай ш ы ж ы м н а н («Шұғыла», 1992, №4, 6)
2
(Маң., Маңғ.) сыбыс, еміс хабар деген сөз. Мен осы әңгіменің ш ы ж ы м ы н біреуден естіген сияқты едім (Маң., Маңғ.)
3
(Шығ.Қаз., Ү-Н.) сым, сым темір. Біздің радионың ш ы ж ы м ы бөлек (Шығ.Қаз., Ү-Н.)

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Смотреть что такое "шыжым" в других словарях:

  • шыжым — зат. Арқан тәрізді, бірақ жіңішке етіп есілген мықты жіп …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • құр — I Құр құйысқан. Құрдан жасалған құйысқан. Құйысқан үлгі мәнеріне орай: қ ұ р қ ұ й ы с қ а н, былғары құйысқан, түймелі құйысқан, үзбелі құйысқан деп атына сай айтылады (Ата салты., 104). Құр ызу. Есілген, ширатылған шыжым жіптерден құр жасау. Қ… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • шыжымды — сере. кәс. Сабына шыжым жіп байлаған сере. Сереге шыжым байласа, оны «ш ы ж ы м д ы с е р е» деп атайды. Лақтырып балыққа шаншиды (Ана тілі, 04. 11. 1993, 7) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • бау — зат. Үй мүлкінің т.б. заттың ұшына байлау үшін тағылған ызба, шыжым жіп. зат. Затты байлау үшін тағылған ызба, жіп. зат. Мал әбзелдерінетағатын қайыс. зат. Жеміс ағаштары, гүл және басқа өсімдіктер егілген бақ. зат. Егіннің, шөптің бір байламы,… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • желі бау — Балық баудың қос шығыршығынан өткізілетін ұзын шыжым жіп …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • құсбегі — зат. Бүркіт, ителгі, қаршыға, қырғи сияқты жыртқыш құстарды аңға, құсқа салу мақсатымен қолға үйрететін адам. Құсбегі қыран құсты тор құрып ұстайды немесе қарақанат балапан кезінде ұядан алады. Оның аяғына балақ бау мен шыжым тағып, көзіне томаға …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • тізгін — зат. Аттың басын тежеу, игеру үшін пайдаланылатын, ұштары жүгеннің ауыздық шығыршығына байланған шыжым қайыс …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • ыз — ет. Әр түрлі мата қиындыларын жіңішкелеп бүріп тігу, ширатып шыжым бау жасау …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • бөреген — (Алм., Балқ.) нәрелден кішілеу, ұзындығы 4 5 м түзу сырық. Су бетіне б өр е г е н шықты дегенше, шыжым да көріне бастайды (Алм., Балқ.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • кәмпірек — зат. сөйл. Кампорка. Д. Исабековтың «Тіршілік» повесіндегі к ә м п і р е к, сыпыра, қозапая, түніке, шыжым, морошақ, нымша, көк набат, шайла, барқадар секілді сөздерге құлағымыз елең еткені рас (Қаз. әдеб., 23. 12. 1977, 2) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»