шолпы

шолпы
1. (Қ-орда: Арал, Сыр., Жал., Қарм.; Шымк., Қызылқ.; Орал, Казт.; Ауғ.; Ир.) сүзгі, тесік ожау, кепсер (қ.), кәкбар (қ.), май шолпы. Көршінің ш о л п ы с ы н әкеле ғой Қ-орда., Арал). Тұрсынай, ш о л п ы н ы үйге апарып қойшы (Орал, Казт.). Бауырсақты ш о л п ы м е н былғап пісіреміз Қ-орда., Жал.). Бұл сөздің Қазақстанның әр жерінде айтылатын кәкпір, тесік ожау, күн қалақ, нан шәулі, шойла, кепсер секілді нұсқалары бар. 2. (Қарақ.) тамақты сүзуге пайдаланылатын талшыбықтан жасалған құрал

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Смотреть что такое "шолпы" в других словарях:

  • шолпы — зат. этногр. Қыздар сәндік үшін шашбауға тағатын әшекейлі алтын немесе күміс теңге. зат. диал. Сүзгі, кепсер, кәкпір, майшолпы …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • шаштеңге — зат. көне. Күміс теңгелермен әрлеген, сәндеген шашбау. Қалдаяқ білезік, жүзік, сырға, ш а ш т е ң г е, шолпы, құдағи жүзік, кемер белдік т.б. зергерлік әшекейлер жасаған (А.Жұмашев, Қалдаяқ ұста., 11). Ал қоңыраулы шолпы, қозалы шолып, ш а ш т е… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • шабала — (Қост., Семиоз.) кәкпір, тесік ожау. Жәмилаға айт, ш а б а л а с ы н бере тұрсын де (Қост., Семиоз.). Бұл сөздің қазақ жұрты тараған қоныстың әр жерінде шолпы, май шолпы, кепкер, күн қалақ, кекпір дейтін нұсқалары бар …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • кегеш — (Монғ.) тақия, бас киім (қыздардың). Қыздар дөңгелек к е г е ш т е р і н е шоқ үкі тағып, шолпы сырғаларын сылдырлата, білезіктерін сатырлата бүрмелі көйлектерінің етегін дөңгелете билегенде тойшылардың көзі тоймай сұқтана қарайтын (Б. Кәм., Мон …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • кекпір — 1 (Орал: Чап., Жымп.) қандала. қ. кебек, қызыл, сасық. 2 (Қ орда: Сыр., Жал.; Шымк., Түлк.) темірден жайпақтап жасаған тесік ожау, кепсер, сүзгі. К е к п і р, көбінесе, палау пісіргенде қолданылады (Шымк., Түлк.). Бауырсақты к е к п і р м е н… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • кепкір — (Түрікм.: Таш., Мары, Ашх.; Қарақ.) темірден жайпақтап жасаған тесік ожау, кепсер. Зағымия, тезден к е п к і р д і бер (Түрікм., Мары). Түркі тілдеріне парсы тілінен ауысқан сөз. [Түрікменше кепгир (Туркм. рус. сл.); ұйғ. кәпкүр (Уйг. рус. сл.,… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • кәкбар — (Ақт., Ырғ.; Қ орда, Арал) темірден жасалған жайпақ тесік ожау, кепсер. К ә кб а р м е н ірімшік түсіреміз Қ орда., Арал). қ. какбір, шолпы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • күнғалақ — (Гур., Маңғ.) тесік ожау, кепсер. Жеңгей қазанның қақпағын ашып, етті к ү н ғ а л а қ п е н түсіре бастады (Гур., Маңғ.). қ. кәкбір, шабала, шолпы, майшолпы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • майшолпы — (Қ орда: Сыр., Жал.; Сем.: Ұрж., Мақ.) сүзгі темір. Бауырсақты м а й ш о лп ы м е н сүзіп алыңыз Қ орда., Сыр.). М а йш о л п ы дауалда (қ.) ілулі тұр (Сем., Ұрж.). қ. кәкбар, кәкбір, кекпір, кепсер, майқалақ 1, сүзекі, шолпы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • сүзгі — 1 (Гур.: Маңғ., Есб.) балық сүзіп алатын ыдыс. С ү з г і м і з ағаш сапты темір шеңбер (Ә. Сәр., Тол. туғ., 37) 2 1. (Шымк.: Түлк., Сайр.) тесік ожау, шолпы. С ү з г і нан пісіруге қолданылады (Шымк., Сайр.). 2. (Гур., Есб.) шәйнектен шайды… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»