шалу

шалу
1
(Маң.: Маңғ., Шевч.) домбыра, қобыз, сырнай тарту. Бұл етістік көбіне домбыра шал, күй шал деген сияқты тіркес түрінде қолданылады. Домбыраға күй ш а л а білу үлкен өнер ғой (Маң., Маңғ.). Домбыраны жақсы ш а л а т ы н көрінесің, енді бір ауыздап жіберің (Маң., Шевч.). Шатланып жүрген күнімде домбыраны қолға алғанмын, Оң-солға бұрап ш а л ғ а н м ы н (Аралбай ақын). Сыбызғы ш а л ы п отырған бала жұртқа ұнап қалды (Маң., Маңғ.)
2
(Рес., Орын.) бидайды ұшырған соң бетіндегі шөп-шаламын сыпырғышпен сыпыру, шарлау. Бидай бетін ұзын сібірткімен ш а л ы п өтеміз (Орын., Бөр.)
3
(Гур., Мақат) әңгіме айту, сөйлесу. Абылғазы әңгімені көп жерден ш а л а д ы (Гур., Мақат)
4
(Сем., Ақс.) жеу, тіске басу, шайнау. Шаймен ш а л у ғ а нан әкел (Сем., Ақс.)
5
(Маң.: Шевч., Маңғ.) от жер, малдың өрісі, шөбі шүйгін жер. Бұл жердің шөбі ащылы-тұщылы түйенің нағыз ш а л у ы (Маң., Шевч.)
6
(ҚХР) шолу. Олар жанжағын ш а л ы п кім бар, кім жоқ екенін көрді (ҚХР)

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Смотреть что такое "шалу" в других словарях:

  • шалу́н — шалун, а …   Русское словесное ударение

  • шалу́нья — шалунья, и; р. мн. шалуний …   Русское словесное ударение

  • шалу́н — а, м. 1. Тот, кто шалит, проказничает; проказник. Вот бегает дворовый мальчик, В салазки жучку посадив, Себя в коня преобразив; Шалун уж отморозил пальчик: Ему и больно и смешно, А мать грозит ему в окно. Пушкин, Евгений Онегин. [Леня] побывал на …   Малый академический словарь

  • шалу — шал етістігінің қимыл атауы. «Уды у қайтарады» демекші, шалдан сыбызғы ш а л у ы н сұранды (Т.Әлімқұлов, Сырлы наз, 120) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • шалу́нья — и, род. мн. ний, дат. ньям, ж. женск. к шалун (в 1 знач.) …   Малый академический словарь

  • қазықпан шалу — (Шымк., Арыс) қазықбау шалу (байлаудың түрі). Қ а з ы қ п а н ш а л ы п байларсың (Шымк., Арыс) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қырқай шалу — 1 (Монғ.) күрескенде бір жақ санын сырттай шалу. Бұл ақын шыны ақ мені мақтады ма, бұлтартпай қ ы р қ а й ш ал ы п жыққаны ма (Монғ. қаз. әд. 3, 202) 2 (ҚХР) бәріне тиісіп шығу, шарпымаған адамы қалмау, сыпыра шықпырту …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • боз қасқа шалу — Құдайдың жолына қасқасы бар боз түсті жылқы арнау …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • қазықбау шалу — Жіпті, шылбырды т.б. қазықбау әдісімен (орап, шалып) байлау …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • құдайы шалу — Бір малды атап сойып, Құдайы беру …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»