- ұрығына тарту
- (Қост., Об.) нәсіліне тарту, тегіне тарту. Ол бір өз ұ р ы ғ ы н а т а рт а т ы н ы рас (Қост., Об.)
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
қалшың тарту — (Шымк., Түркіс.) суды жан жағына бөлу. Қауынды суғарғанда басында тұрып, қажет жеріне қ а л ш ы ң т а р т (Шымк., Түркіс.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
автотрактор техникасы — (Автотракторная техника) автокөліктер, шынжыр табанды және дөңгелекті тартқыштар, транспортерлер, әскери мақсатта қолданылатын, әскери бөлімдер мен бөлімшелердің қару жарағының құрамында болатын тракторлар мен автотрактор тіркемелері.… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ракета қозғалтқышының меншікті импульсі — (Удельный импульс ракетного двигателя) қатты отынды ракета қозғалтқышының жану камерасында 1 секунд ішінде жанатын 1 кг отынға шаққандағы тарту күшінің шамасы. Бұл шама ракета қозғалтқышының сұйықтығына қатысты, әдетте, ол меншікті тарту күші деп … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Толеранттылық — (лат. tolerantia, орыс. терпение, терпеливость – төзім, төзімділік) – басқа нәсіл, ұлт, мәдени дәстүр, діни конфессияға жататын адамға тең лайықты тұлға ретінде қатынасты сипаттайтын құлықтылық (нравственное) қасиет, төзімділік. Толеранттылықты… … Философиялық терминдердің сөздігі
ұшу жылдамдығы — (Скорость полета) ұшақтардың ұрыстық қасиеттерін сипаттайтын негізгі фактор. Ұ.ж ның жоғарылығы ұшақтың нысана үстіне тұтқиылдан жетуіне мүмкіндік береді, қарсыластың аумағында болуы уақытын қысқартады, өзін әуе шабуылына қарсы қорғаныс… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
мүше — зат. Сойылған мал етінің қонағына қарай тартар негізгі бөлшегі жамбас, жілік, сүбе т.б. зат. этногр. Сыйлық, тарту таралғы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
урез — (Гур., Тең.) аудың ұшына байланатын арқан. Балықшылар судың жағасына салынған ауды у р е з б е н тартады. У р е з аудың екі жағына байланады. Қайратты жігіттер ауларды екі басындағы у р е з арқанды жабыла тартуға кіріседі (Ә. Сәр., Тол. туғ., 94) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ат — I зат. Тоғызқұмалақтағы жүрілетін ұяны «ат» деп атайды (Ө. Жолымбетов, Айгөлек, 49). II Ат айналғысыз. Жиі отырған, өте тығыз орналасқан. Атақты рулары – қалың Қаржас, а т а й н а л ғ ы с ы з Айдабол, Күлік, Тұмар (Н. Баяндин.., Дала., ). Ат арба … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бет — алдыңыздан жарылқасын! Құдай оңғарсын, сәтін берсін! Жолы да, атағы да үлкен Ғафаңа (Ғафу): Б е т а л д ы ң ы з д а н ж а р ы л қ а с ы н! дедім (Қаз. әдеб., 15.06.1973, 2). Бетке күйе жағу. этногр. Күнәлі адамға тағайындалған жазаның бір түрі. Б … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жетек — ат. а) Жетекте жүрген ат. Көсілген сар жазықта сағым самғап, Жол берді Әмірханға қойнын ашып. Соқпаққа соқыр сорап түсіп алып, Жіберді ж е т е к а т қ а қамшы басып (И. Байзақов, Таңд. шығ., 1, 173). ә) Жаңадан құда болған екі тараптың бір біріне … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі