үрдіс

1

(Түрікм.: Көнеүр., Таш., Тахта; Қарақ.; Ақт.: Қараб., Ырғ.; Қ-орда, Арал) әдет, дәстүр. Елдің ү р д і с і солай болғасын, не дейміз (Түрікм., Таш.). Бұл – елдің ү р д і с і н д е жоқ нәрсе, сіздің елдің ү р д і с і н д е болу мүмкін (Ақт., Қараб.). Осының өзі бір тарап кеткен ү р д і с екен Қ-орда., Арал). Бидай егу бұл елдің бұрын ү р д і с і н д е жоқ (Ақт., Ырғ.). Бейбітшілікті сақтау халқымыздың ү р д і с і н е айналуда (Ақт., Ырғ.). Ол бұрын соңды ү р д і с етпеген өз мінезіне жат әдетпен елде неге қысылып, қорғалап: – Есей, сенбісің? Адамдарың аман ба? – дейді (Ә. Нұрп., Курл., 430). Бұрыннан біз бие сауып ү р д і с қылмаған елміз ғой (Қарақ., Мой.). [Қарақалпақша урдис (Карак.-рус. сл., 1958)]

2

(Жамб., Мойын.) ылғи, ұдайы. Екі күн ү р д і с жиде қырықсаңдар қораға жетіп қалар (Жамб., Мойын.)

3

(Сем.: Көкп., Ақс.) тоқтамай, асығыс, тез, жедел жүру. Мұғалім ү р д і с жүріп кетті (Сем., Ақс.)