Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. Ғ.Қалиев, О.Нақысбеков, Ш.Сарыбаев, А.Үдербаев. 2005.
азаматтық газтұмылдырық — (Гражданский противогаз) адамның тыныс мүшелерін, терісін, беті мен көзін ауада бу, тұман, тозаң түрінде кездесетін улы және радиоактивті заттардан, ауру туғызатын микробтар мен улы заттардан қорғауға арналған құрал. А.г. газтұмылдырық қорабынан … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
оқшауланған аспаптар мен газтұмылдырықтар — (Изолирующие приборы и газтұмылдырығы) О.а.п дың сүзгілі газтұмылдырықтан айырмашылығы олар тыныс мүшелерін айналадағы атмосферадан толық оқшаулайды. О.а.г да дем алу мүмкіндігі олардағы сығылған түрдегі (КИП 7, КИП 8) немесе химиялық қосылыстар… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тұмылдырықсыз — сын. Тұмылдырығы жоқ, тұмылдырық кигізілмеген. Т ұ м ы л д ы р ы қ с ы з, түрлі түсті, тұрпаттарынан адам шошырлық иттер көшекөшені былай қойып, саябақтарға дейін басып апты (М.Байғұт, Бала бұлақ, 322) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
газтұмылдырық — адамның тыныс мүшелерін, беті мен көзін улағыш және радиоактивтік заттардың зақымдауынан, зиянды бу, газ, түтін және басқаларынан қорғаныш үшін қолданылатын жеке құрал … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тұмылдырық — (лат. respiro дем аламын) дем алатын екі және дем шығаратын бір клапанмен, қорғаушы экранмен, созылмайтын екі тоқыма баумен және мұрын қысқышымен жабдықталған сүзгілей жартылай маска. Р. жартылай маскасының сыртқы (сүзгі) қабаты ұсақ тесікті… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тұмылдырық — зат. Енесін ембеу үшін бұзау тұмсығына көлденең байланатын киіз. зат. Қабаған ит т.б. хайуандардың тұмсығына кигізетін торлы қайыс … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
аммиак — күшті әсер ететін улы зат, өзіндік иісі бар, түссіз газ. А ты 33ӘС температураға дейін салқындатқан кезде ол түссіз сұйыққа айналады. Суда жақсы ериді. Химия өнеркәсібінде ол азот қышқылын, сода алу үшін, бағалы тыңайтқыштар өндіру үшін… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
зақымдалған аймақтардан өту — (Преодоление зон поражения) әскерлердің (күштердің) ұрыстық, ұрыс алдындағы және жорықтық реттермен, жауынгерлік қабілеттіліктерін барынша сақтап және жауынгерлік міндеттерді орындай отырып зақымдалған және қираған өңірлерден ұйымдасқан түрде… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
адамсит — тітіркендіргіш әсері бар уландырғыш зат. А. қою жасыл түсті кристалды ұнтақ немесе балқытыл ған масса. Ысыту кезінде немесе жарылыс әсерінен А. адамның тыныс алу жолдарын қатты тітіркендіретін сары түсті улы түтін бөліп шығарады. А. улы түтінді… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
азот қышқылы — (Азотная кислота) түссіз сұйық. А.қ. барлық металдарға әсер етеді, күшті тотық тандырғыш. Оған ұсақ органикалық заттар тисе тұтанып, жанады. Азот тотығы бар ауа адамдар мен жануарлардың тыныс жолдарын тітіркендіреді, әлсіретеді, құстырады,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
