түс түйе

(Түрікм.: Красн., Ашх., Таш., Мары; Қ-орда; Орал, Казт.) нар мен аруананың арасынан шыққан асыл түйе. “Тік қос өркешті, тұрқы қысқа, алды-арты бірдей, бас-аяғы тым ірі, мінезі ауыр, күшті, мойны ұзын, шудасы салалы, жүні ұзын әрі қалың, ата-енесі таза айыр жампоз түйе (Ә. Жақ., 44). “Т ү с деп айыр түйені айтады. Нар бура үлек пен айыр інгеннен нар болып туса, бір туған, т ү с а й ы р болып туса, жампоз дейді. Жампоздың күші, беріктігі бір туғаннан артық болмаса, кем болмайды” (Қ. Жұмал., Махамб., 16). Ағеке-ау, не деп тұрсыз... сіз айтқандай керіс қоспақ емес, т ү с нардың тұқымы, ата малы (Ә. Нұрп., Сергелдең)