суыру

суыру
(Шымк., Түлк.; Жамб.: Мер., Қорд., Шу, Жуа., Мойын.; Ақт.: Ырғ., Қараб., Жұр.; Гур., Маңғ.; Сем.: Абай, Шұб.; Түрікм., Таш.) астықты желге ұшырып тазалау, қызылдау. Бидайды с у ы р ы п жатыр (Шымк., Түлк.). Азғана бидай қалды, с у ы р ы п тастайық (Жамб., Шу). Қырмандағы астықты с у ы р ы п, тазалап жөнелтеді (Ақт., Қараб.). Үюлі тұрған егінді күрекпен желге с у ы р а м ы з (Гур., Маңғ.). Олар бүгін бидай с у ы р а т ы н болып келісті (Сем., Шұб.). Үйге шөп-шарымен келген бидайды с у ы р ы п, үлкен қаптарға қаптап, ағаш үйге жиып қойдық (Түрікм., Таш.). 2. (Гур., Есб.) алу, босатып алу. Біз ауды ерте тұрып с у ы р а м ы з (Гур., Есб.). 3. Қ-орда., Арал) жел тұрып, жер топырағын шаңдату, топырақ борау. Бүгін жел қатты болды ғой, топырақ қатты с у ы р д ы ғой Қ-орда., Арал). [Ертедегі түркі сөздіктерінде: савур жел соғу, үрлеу (А. Бор., ЛСТ, 257); өзб. совурмо желге ұшырып тазалау (Узб.-рус. сл., 1959)]

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Смотреть что такое "суыру" в других словарях:

  • суыру — (СУЫРТУ) (СУЫРГЫЧ) (СУЫРТКЫЧ) – I. 1. Һава агымы белән эчкә тартып алу 2. Иренне кыскан килеш әз әзләп алу, эчү. Авызга кабып, суыргандай, имгәндәй итү (бармакны һ. б.). Организмдагы кан, сүл һ. б. ш имгечләре белән эчү, эчкә алу (бөҗәкләр,… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • битке пышақ суыру — (Монғ.; ҚХР) болмашыға ашу шақыру. Қолынан дәм татып, ұлағатты батасын алған ұлы би үшін кешейін. Б и т к е п ы ш а қ с у ы р ы п қайтейін (С. Тәу., Ақыр Жән., 342). – Пай пай, Жұмағұл ай, б и т к е п ы ш а қ с у ы р ғ а н д а й жіліктегенің ай,… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • топырақ суыру — Қ орда., Арал) топырақ борату …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • имү — 1. Имчәктән сөт суыру 2. Гомумән сыеклыкны үзенә суыру (бөҗәкләр һәм үсемлекләр тур.) 3. Каты нәрсәне авызга кабып, төкерек белән чылатып суыру бармак и. 4. күч. Хәйлә юлы белән кеше акчасыннан, байлыгыннан файдалану. Кеше хезмәтеннән файдалану,… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • абсорбция — физ. хим. Йоту, сеңдерү, суыру …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • абсорбцияләү — физ. хим. Йоту, сеңдерү, суыру …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • йоту — 1. Тел һәм йоткылык мускулларының хәрәкәте белән азык, эчемлек һ. б. үңәч аша үткәрү 2. Үзенә алу, сеңдерү. күч. Бик тырышып, мавыгып өйрәнү, үзләштерү тур. 3. Үз эченә суыру, батыру. күч. Нәр. б. эченә кереп юкка чыгу, икенче бер хәлгә килү тур …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • сулау — I. (Сулану) – Су белән чылату, юешләү. II. СУЛАУ – 1. Организм эченә, башлыча үпкәгә һава (сулу) алу һәм чыгару. Берәр нәрсәгә яки кешегә: сулышны җибәрү, юнәлтү 2. Сулыш белән эчкә алу, суыру …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • суырылу — 1. (Суыру) 2. күч. Ябыгу: кечерәеп, нечкәреп калу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • челем — Тәмәке салып тарту өчен кечкенә чокырдан һәм төтенне суыру өчен нечкә көпшәдән торган әсбап …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»