арқалық

1

(Жамб., Шу; Көкш., Қ-ту; Орал: Жән., Жаңғ., Чап.; Қар.; Рес., Қалм.) үй төбесіне салатын бел ағаш. А р қ а л ы қ т а р ы ң жақсы екен (Жамб., Шу). Мына а р қ а л ы қ т ы тапқан-ақ екенсің (Орал, Жән.). А р қ а л ы қ ағаштар жетпей тұр (Көкш., Қ-ту). Саралжын советінің кеңсесінің а р қ а л ы ғ ы н д ағ ы құстың ұясы..., өрмекшінің крестеп тартқан желісіне адам оралғандай («Соц. ең.» 26.04.1936). Төбедегі а р қ а л ы қ, сырғауыл, шырпылардың арасына жұмарлақтап жүн, қыл тыға беріпті (Ғ. Мұс., Дау. кейін, 253). [Ертедегі түркі жазба ескерткіштерінде арқару, арқуру көлденең (А. Бор., ЛСТ, 59), арқуқ көлденең салынған ағаш, бөрене (ДТС, 55)]. қ. там ағашы.

2

(Рес., Орын.) бел көтеретін қайыс. А р қ а л ы ғ ы н байлап жатырмын (Рес., Орын.)

3

(Гур.: Тең., Маңғ.; Қ-орда, Арал; Рес., Волг.) аудың үстіңгі арқаны. А рқ а л ы қ тордың енімен бірдей болады (Гур., Тең.). А р қ а л ы қ қ а көңгеледі. Желкемнің шетін арқанға көңгелеп болды Қ-орда., Арал)