кебіндеу — (Алм., Шел.) жабу жабу, жабулау. Атты к е б і н д е п бәйгіге қосу керек болды (Алм., Шел.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
серкешік — (Орал, Жән.; Ақт., Ырғ.) серке. Қойды айдау үшін оған с е р к е ш і к т е рд і қосу керек (Орал, Жән.). Бәженнің с е р к еш і г і семіз (Ақт., Ырғ.). [Монғолша сэрх серке (Монғ. қаз. сөз., 1954, 171)] … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сынық — I сын. Күн суықтығының бәсеңденуі, аяз ызғарының қайтуы. Бүгін күн с ы н ы қ екен (Өнер алды., 36). II Сынық сызық. г е о м. Сындырыла сызылған сызық. С ы н ы қ с ы з ы қ т ы ң ұзындығын табу үшін әр кесіндінің ұзындығын тауып және шыққан… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақта — I зат. в ет. Піштірілген еркек жылқы. – Саған айғыры керек пе, а қ т а с ы керек пе еді? (О. Сәрсенбаев, Жақсының көзі, 128). Ақта болды. Піштірілді, тартылды. А қ т а б о л ғ а н аттар дүниеде от оттап, су ішуден басқа қызықтан махрум (Қаз. әдеб … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
диоптрлі шкала — (Диоптрийная шкала) қаралатын заттың көріну анықтығын белгілеуге арналған бөліктері бар оптикалық аспаптың (дүрбі, перископ және т.б.) окулярлық сыртқы жақтауындағы шкала. Окулярдың оптикалық күшін көбейту үшін оның сыртқы жақтауын қосу белгісі… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
сандық есептеу машинасы — (Цифровая вычислительная машина) электрондық есептеу машинасы. Белгілі жүйемен бірқатар арифметикалық логикалық (қисындық) тапсырмаларды (қосу, алу, көбейту, бөлу, т.б.) шешуге арналған с.е.м.. С.е.м. есептеу барысында нәтижелерін өзі салыстырады … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
күйек алу — Қой отарына қошқар қосу. Бұл үшін саулықтар іріктеліп отар құрылады да, оларға асыл тұқымды қошқарлар белгіленеді. Асыл тұқымды қой шаруашылықтарында тұсақты тұңғыш рет күйекке 2,5 жасында (басқа шаруашылықтарда 1,5 жасында) қосқан пайдалы.… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
гәужім — (Өзб.) ығы жығы, у шу. Тоханада адам г ә у ж і м, бірі келіп, бірі кетіп жатыр. [Өзбекше гавжүм көпшілік, көп адамның жиналуы (Узб. рус. сл., 1959, 106). Гәужім//гавжум сөзінің негізінде көне түркі тіліндегі кавуш «бас қосу, бірігу» сөзі болса… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі