ілгек

ілгек
1
(Алм., Жам.) иінағаш, су ағаш. Су әкелейін деп едім, і л г е к т і алып берші (Алм., Жам.)
2
1. (Түрікм.: Красн., Ашх., Таш., Мары; Қарақ.; Рес., Орын.; Ақт.: Ойыл, Ырғ.; Гур., Есб.; Тәж., Колх.) түйме. Жеңіңнің і л г ег і үзілейін деп тұр (Түрікм., Ашх.). Анау бозі л г е г і ң н е н әперші (Ақт., Ойыл). Костюмімнің і л г е г і н қадап берші (Гур., Есб.). Шапанымда і л г е к жоқ (Тәж., Колх.). І л г ег і ң д і сал (Орын., Бөр.). 2. (Шымк., Мақт.) көйлек қақпағының астында темірден соқтырып жасаған салпыншақ. Көйлегімді жуарда і л г е г і м д і ала салшы (Шымк., Мақт.). Екі өңіріндегі мүйіз, қоңыр і л г е к т е р д і бес-бестен қадап… жұлдызды зер пагон таққан қара көк шинелі… сұлулай түскен екен (Ә. Нұрп., Күт. күн., 293). [Түрікменше илик (Рус.-туркм. сл., 1956); қарақ. илгек (Карак.-рус. сл., 1958)]
3
(Жамб.: Шу, Мер., Луг., Қорд.) есіктің күршегі, ілгегі. Сыртқы есіктің і л г е г і н сал (Жамб., Қорд.)
4
(Алм., Жам.) киім ілетін жер. Киім ілетінді ме, оны біз і л г е к деп атаймыз, әкем (Алм., Жам.)

Қазақ тілінің аймақтық сөздігі. - Алматы: « Арыс» баспасы. . 2005.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Смотреть что такое "ілгек" в других словарях:

  • ілгек — зат. Есік, терезе сияқты ашылатын нәрселерді бекітіп қоятын ілмек …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • ілгек — зат. жерг. Түйме. «Түйме» деген сөзді Сыр бойының қазақтары «і л г е к» деп қолданады (Қаз. әдеб., 11. 10. 1991, 12) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • өлгек жел — Қ орда., Арал) аңызақ жел. Кешеден бері ө л г е к ж е л боп адамды күйдіріп барады Қ орда., Арал) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қарсы ілгек — 1. (Қ орда: Арал, Сыр.; Қарақ.) бұрынғы кезде қыздар шапанына тағатын күміс ілгек, бір біріне ілінетін екі жақты ілгек. Қамзолыма тағатын қ а р с ы і лг е к іздеп отырмын (Қарақ.). 2. (Өзб.) тиыннан істелген түйме. Қ а р с ы і л г е к бірі… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қаптырма ілгек — (Қарақ.) топсалы ілгек …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қаусырмалы ілгек — (Қарақ.) топсалы ілгек …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қол ілгек — (Ауғ.; Ир.) сырт киімнің әшекейі …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • шырт ілгек — (Түрікм.: Ашх., Гяу., Тедж., Мары, Таш.) көйлекке қадайтын металдан жасалған қосақ, жабысқақ түйме (шыртылдақ түйме). Оның ш ы р т і л г е к к е тұрмайды (Түрікм., Ашх.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • айілгек — зат. Әйелдердің сырт киімдеріне тағылатын, жаңа туған айға ұқсас етіп, сүйектен, мүйізден әшекейлеп жасалған түйме түрі (Қаз. этнография., 1, 105) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • баспа — 1 (Түрікм.: Таш., Тедж.; Қарақ.; Рес.: Астр., Орын.; Орал, Жән.; Гур., Маңғ.; Қар., Шет) баспалдақ саты. Мектептің өз б а с п ас ы бар еді, қайда жытырған (Түрікм., Таш.). Б а с п а мен үйдің төбесіне шығып биені қарашы (Қар., Шет). Жүгіре… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»